Yaban Mersinine Ait Sulu Ekstraktların UV Koruyuculuk kapasitelerinin Belirlenmesi


Benli H. (Yürütücü)

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, BAP Araştırma Projesi, 2025 - 2026

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Destek Programı: BAP Araştırma Projesi
  • Başlama Tarihi: Ekim 2025
  • Bitiş Tarihi: Ekim 2026

Proje Özeti

Projenin amacı, mor renge sahip olan yaban mersin  ağacı dalı, yaprağı ve meyvesinin (Vaccinium myrtillus), sulu çözeltilerinin güneşin zararlı UV ışınlarına karşı koruyuculuk kapasitelerinin tespit edilmesidir. Aynı zamanda dal ve yaprakları gibi atık maddeleride içeren bu bitkisel kaynağın UV koruyuculuk özelliğini belirleyerek bunların kozmetik, ilaç, ileri teknolojili gıda maddelerinin üretilmesinde sentetik UV korucu maddeler yerine alternatif, çevre dostu ve sürdürülebilir bir doğal kaynağı ortaya çıkarmaktır. Bu maddelerin bu açıdan incelenecek olması bu projenin özgün yönünü oluşturmaktadır. Bio-atık maddeler olarak ta ifade edilebilen atıklar gölgede kurutulduktan sonra öğütücü ile küçük parçalara ayrılacaktır. Elde edilen bu toz halindeki parçacıklar destile su kullanılarak bitkinin yapısında bulunan ve suda çözünebilen aktif maddelerin suya geçmesi sağlanacaktır. Hazırlanan bu çözeltilerin ayrı ayrı UV visible spektrofotometre kullanılarak 320 ila 290 nm aralığında ve her 5 nm de bir ölçüm alınarak elde edilen absorbans değerleri tespit edilir. Tespit edilen bu absorbans değerleri ile güneş koruma faktörü (GKF) hesaplanır. GKF insan vücudunu güneşin zararlı ışınlarına karşı koruma düzeyinin bir göstergesi olarak ifade edilir. Günümüzde çok sayıda benzofeon gibi sentetik güneş koruyucular vardır. Başta kozmetik sanayi olmak üzere gıda, ilaç gibi diğer sanayi kuruluşları bu tür koruyucuları ürettikleri ürünlerinde yoğun bir şekilde kullanmaktadırlar. Projenin başarı ile sonuçlanması durumunda bitkisel bir kaynaktan elde edilen UV koruyucu maddelerin bahsi geçen sanayi ürünlerinde kullanılma olanakları ortaya çıkmış olacaktır. Böylece atık maddeleride içeren bitkisel kaynak endüstriyel bir ürüne dönüşecek, çıkrıları ile ülke ekonomisine katkı sağlarken, çevre dostu doğal bir madde sentetik bir maddenin yerini almış olacaktır.