KAS KRAMPI YAŞAYAN HEMODİYALİZ HASTALARINA UYGULANAN AROMATERAPİ MASAJININ KRAMP SIKLIĞI, AĞRI ŞİDDETİ VE YAŞAM KALİTESİNE ETKİSİ


Creative Commons License

Taşcı S.(Yürütücü), Çetin Ş., Koçyiğit İ.

Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje, 2021 - 2023

  • Proje Türü: Yükseköğretim Kurumları Destekli Proje
  • Başlama Tarihi: Ocak 2021
  • Bitiş Tarihi: Şubat 2023

Proje Özeti

Kas krampları, hemodiyaliz hastalarının ağrı yaşamasına en fazla neden olan faktörlerden birisidir. Tedavisi için farmakolojik ve nonfarmakolojik yöntemlerden yararlanılabilmektedir. İlaveten, geçmişte oldukça sık tercih edilen son zamanlarda ise yeniden önem kazanan tamamlayıcı ve bütünleşik uygulamalar, mevcut tedavi yöntemleri ile birlikte ya da tek başına kullanıldığında hastalara yarar sağlayabilmektedir. Bu yöntemler arasından aromaterapi sevilen ve tercih edilen bir yöntem olmakla birlikte masaj, duş, ihalasyon ve oral yolla uygulanabilmektedir.
Bu proje, kas krampı yaşayan hemodiyaliz hastalarına uygulanan aromaterapi masajının kramp sıklığı, ağrı şiddeti ve yaşam kalitesine etkisini belirlemek amacıyla randomize kontrollü, tek kör, kantitatif ve kalitatif aşamaları içeren karma desende tasarlanmıştır. Proje Kayseri ilinde çalışmanın yürütülmesi için izin veren 3 kamu, 2 özel diyaliz merkezinde gerçekleştirilecektir. Kas krampı yaşayan hastalar çalışmaya araştırma ölçütlerine göre değerlendirilerek gönüllü hastalar ile proje yürütülecektir. Projenin kantitatif aşamasında gönüllü hastalara alt bacağı ve ayağı kapsayacak şekilde masaj uygulanacaktır, kalitatif aşamasında ise bireysel görüşme yöntemi ile önceden hazırlanmış yarı yapılandırılmış soruların hastalar tarafından yanıtlaması istenecektir. Projenin yürütülmesi için gerekli olan kurum izinleri ve etik kurul izni alınmıştır. Elde edilen kalitatif verilerin NVİVO programı kullanılarak betimsel çözümleme ve içerik analizi yöntemleri kullanılarak değerlendirilmesi ve kantitatif verilerin analizinde ise Statistic paket programı ve Turcosa programıın kullanılması planlanmaktadır. Aromaterapi masajının kas krampı üzerindeki etkilerini göstererek toplum, araştırmacılar ve klinisyenler açısından bir farkındalık oluşturarak tamamlayıcı ve bütünleşik yöntemlerin semptom yönetiminde daha yaygın kullanımının sağlanması projenin özgün değeridir.  Hemodiyaliz hastalarının deneyimledikleri kas kramplarının sıklığı, kramp ağrı şiddetinin azalması / önlenmesi ve yaşam kalitelerinin artırılması erişilmek istenen primer yarardır. Ayrıca hastaların kas krampı nedeniyle almak zorunda olduğu sağlık hizmetinin ve tıbbi tedavilerin azaltılması erişilmek istenen sekonder yarardır.