Eğrisel Bölgelerde Stokes Akış Problemin Analitik Çözümü Ve Akış Yapıları


Şafak İ., Bilgil H.(Yürütücü), Deliceoğlu A.

TÜBİTAK Projesi, 2021 - 2022

  • Proje Türü: TÜBİTAK Projesi
  • Başlama Tarihi: Kasım 2021
  • Bitiş Tarihi: Kasım 2022

Proje Özeti

Akışkanlar mekaniğinin temel problemlerinin başında akış yapısı ve çatallanmaları (bifurcations) gelmektedir. Bu kavramlar akış olayını karakterize etmekle birlikte, kullanıldığı alan için kritik önem arz etmektedir. Stokes akış problemleri sağlık, endüstri ve mühendisliğin bir çok alanında uygulaması olan teorik bir konudur. Örneğin seramik imalatı, mürekkepli yazıcılar, uçak gövde dizaynı, ısıtma ve soğutma sistemleri, damardaki kan akışı, akciğerdeki hava dolaşımı, kağıt imalatı, köprü ayaklarının dizaynı, rüzgar enerjisi ve diğer birçok problemde akışkanların hareketi en önemli unsurlardan biri olarak ele alınır (Gaskell vd., 1995; Ikin, 2007; Aidun  vd., 1991; Higging, 1981; Shankar ve Despande, 2000; Sharif, 2007 ; Öztop ve Dağtekin, 2004; Cermak, 1975; Bechert vd., 2000). Akış olayının gerçekleştiği uygulamalarda, akışkanın hareketi, hızı ve çatallanmaları farklı karakterlere sahip olup, bunlar, akışkanın özelliklerinin yanısıra,  akış bölgesinin (kavite) şekli ve sınır koşullarına da bağlıdır. Örneğin bir ısı ya da kütle transferi konusunda akışkanın içerisinde bulunduğu bölge dikdörtgen ise akışkanın hareketi, akış bölgenin genişliği ve yüksekliğine, bir borudan akan akışkanın hızı borunun çapına ya da damardan akan kanın hızı ve akış şekli damarın yapısına (varsa tıkanıklık ya da daralmalara) bağlıdır. Bu gibi pek çok problem düşünüldüğünde problemin türüne göre en ideal akış yapısının belirlenmesi ve bu yapının sağlanabilmesi için akış bölgesinin ne şekilde oluşturulmasına ya da akışkana verilecek optimum hızın ne olacağına karar vermek akışkanlar mekaniği ve uygulamalı matematik alanının en önemli problemleriden biridir. Yukarıda da değinildiği üzere, örneğin bir dikdörtgensel akış bölgesinde rastgele seçilecek genişlik ve yükseklik akışkanın bir çok girdap ya da karmaşık akış yapıları