Bozdoğan A., Görkemli L.(Executive), Demirel N.
Project Supported by Higher Education Institutions, 2017 - 2019
Günümüzde hem çevre kirliliğinin önlenmesi ve doğal kaynakların korunması amacıyla hem de yasal düzenlemeler nedeniyle geri dönen ürünlerin yeniden kazanılmasına verilen önem artmıştır. Geleneksel ileri akışla birlikte, geri dönen ürünlerin son kullanıcısından toplanması, yeniden imalatı, yenilenmesi, geri dönüşümü ya da atık alanlarında uygun bir şekilde bertaraf edilmesi süreçlerinden oluşan tersine akışın da ele alındığı sistemler kapalı döngü tedarik zinciri ağı olarak adlandırılmaktadır. Kapalı döngü tedarik zinciri ağlarının tasarlanması ve modellenmesi, zincirin düşük maliyetlerle yönetilmesi ve çevreye olan zararın en aza indirilmesi açısından günümüz rekabet koşullarında kaçınılmaz hale gelmiştir. Ancak, geri dönen ürünlerin kalitesindeki, geri dönüş zamanındaki ve miktarındaki belirsizlikler tersine akış içeren ağların tasarımını ve modellenmesini geleneksel ileri ağlara nazaran daha karmaşık hale getirmektedir.
Bu tez çalışmasında ileri ağda yer alan tedarikçi, fabrika, dağıtım merkezi ve müşteri ile tersine ağda yer alan toplama merkezi, demontaj tesisi ve atık alanlarından oluşan genel bir kapalı döngü tedarik zinciri ağı ele alınmıştır. Müşterilerin yeni ve yenilenmiş ürünlere olan taleplerindeki değişkenlikler dikkate alınarak müşteri davranışlarının ağa etkisi değerlendirilmeye çalışılmıştır. İlk olarak ele alınan ağ için matematiksel model geliştirilmiş ve GAMS-CPLEX ile çözülmüştür. Daha sonra tedarik zincirlerinin doğası gereği sahip olduğu dinamik ve karmaşık yapıyı modele etkin bir şekilde yansıtabilmek için etmen tabanlı modelleme tekniği kullanılmıştır. Müşteri davranışlarının ve çeşitli dinamikliklerin ağa olan etkisini analiz edebilmek için çeşitli senaryolar geliştirilmiş ve sonuçlar analiz edilmiştir.
Anahtar Kelimeler: Kapalı Döngü Tedarik Zinciri, Ağ Tasarımı, Etmen Tabanlı Sistemler, Müşteri Davranışı, Matematiksel Modelleme, Anylogic