FARKLI TÜRDEKİ TOMARZA TAŞININ YAPI VE KAPLAMA TAŞI OLARAK KULLANILABİLİRLİĞİNİN ARAŞTIRILMASI

Almaz Özcan Z., Güven A., Laleli K.

II. International Congress on Art and Design Research , Kayseri, Türkiye, 20 - 21 Haziran 2022, ss.1498-1506

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Kayseri
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.1498-1506
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Dünya nüfusundaki artış, salgın hastalıklar ve gelişen teknoloji, insanları daha sakin ve daha doğal mekânlar da yaşamaya itmektedir. Bunun neticesinde son yıllarda dünya genelinde inşa edilen yapılarda çevre ile uyumlu doğal yapı taşlarının kullanımı artmıştır. Doğal taş, yer kabuğunda bulunan her türlü kayaç için kullanılan genel bir terimdir. Tek bir mineral veya çeşitli minerallerin bir araya gelmesiyle kayaçlar oluşmaktadır. Magmatik kayaç türleri arasında yer alan tüf, volkanik patlamalar sonucunda ortaya çıkan volkanik küllerden oluşan kayaç türüdür. Bu çalışmada, sert, orta sertlikte ve yumuşak olmak üzere üç farklı siyah tüf taşının cephe kaplama öğesi ve yapı inşa elemanı olarak kullanımı araştırılmıştır. Kayseri İli Tomarza İlçesi’nde bulunan İn deresi bölgesinden temin edilen doğal taşlar üzerinde eğilme dayanımı ve basınç dayanımı tayini, birim hacim ağırlık ve yoğunluk tayini, su emme ve boşluk oranı tayini deneyleri yapılmıştır. 100 x 100 x 100mm ve 50 x 150 x 300 mm ölçülerinde boyutlandırılan taş numuneler üzerinde gerçekleştirilen deneylerde TS EN-12504-2, TS EN-13755, TS EN-1936, TS EN 12372 ve TS EN 1926 standart esasları dikkate alınmıştır. Sert, orta sert ve yumuşak tüflerin her biri için ayrı ayrı iki adet numune alınarak deneyler gerçekleştirilmiştir. Yapılan deneylerde sert tüfün ortalama eğilme dayanımı 4,9 MPa, orta sert tüfün ortalama eğilme dayanımı 3,6 MPa ve yumuşak tüfün ortalama eğilme dayanımı 2,6 MPa olarak bulunmuştur. Sert tüfün ortalama basınç dayanımı 21,6 MPa, orta sert tüfün ortalama basınç dayanımı 16,7 MPa, yumuşak tüfün ortalama basınç dayanımı 14,1 MPa olarak hesaplanmıştır. Sert tüfün birim ağırlık ve yoğunluk değerleri sırasıyla 1,53 g/cm³ ve 2,13 g/cm³, orta sert tüfün birim ağırlık ve yoğunluk değerleri sırasıyla 1,14 g/cm³ ve 1,99 g/cm³ ve yumuşak tüfün birim ağırlık ve yoğunluk değerleri sırasıyla 1,90 g/cm³ ve 1,48 g/cm³ olarak hesaplanmıştır. Sert tüfün su emme oranı % 20,4 boşluk oranı ise %30.2’dir. Orta sert tüfün su emme oranı %26,9 boşluk oranı ise %35,2 olarak hesaplanmıştır. Yumuşak tüfün su emme oranı %27,8 boşluk oranı ise %36,2 olarak hesaplanmıştır. Schmidt çekici deneyine göre sert tüfün okuma değeri 33, orta sert tüfün okuma değeri 26 ve yumuşak tüfün okuma değeri 24 olarak elde edilmiştir. Bu çalışmada elde edilen sonuçlara göre Tomarza taşının cephe kaplaması, yer kaplaması ve dekoratif amaçlı olarak kullanılabileceği değerlendirilmiştir.

The increase in the world population, epidemics and developing technology push people to live in calmer and more natural places. As a result of this, the use of natural building stones compatible with the environment has increased in the structures built around the world in recent years. Natural stone is a general term used for any type of rock found in the earth's crust. Rocks are formed by the combination of a single mineral or various minerals. Tuff, which is among the igneous rock types, is a type of rock consisting of volcanic ash that emerged as a result of volcanic eruptions. In this study, the use of two different black tuff stones, hard and soft, as a facade cladding element and building construction element was investigated. flexural strength and compressive strength determination, unit volume weight and density determination, water absorption and void ratio determination experiments were carried out on natural stones obtained from İnderesi region in Tomarza District of Kayseri Province . TS EN-12504-2, TS EN-13755, TS EN-1936, TS EN 12372 and TS EN 1926 standard principles were taken into account in the tests carried out on stone samples sized at 100 x100 x100 mm and 50 x150 x300 mm. Experiments were carried out by taking two separate samples for each of the hard, medium hard and soft tuffs. In the experiments, the average flexural strength of the hard tuff was found to be 4,9 MPa, the average flexural strength of the medium hard tuff was found to be 3,6 MPa and the average flexural strength of the soft tuff was found to be 2,6 MPa. The average compressive strength of the hard tuff was calculated as 21,6 MPa, the average compressive strength of the medium hard tuff was calculated as 16,7 MPa and the average compressive strength of the soft tuff was calculated as 14,1 MPa. While the unit weight and density values of the hard tuff were found as 1,53 g/cm³ and 2,13 g/cm³, the unit weight and density values of the medium hard were found as 1,14 g/cm³ and 1,99 g/cm³ respectively, the unit weight and density values of the soft tuff were calculated as 1,90 g/cm³ and 1,48 g/cm³, respectively. The water absorption rate of the hard tuff is %20,4 and the void ratio is %30,2. The water absorption rate of the medium hard tuff is %26,9 and the void ratio is %35,2. The water absorption rate of the soft tuff was calculated as %27,8 and the void rate as %36,2. According to the Schmidt hammer test, the reading value of the hard tuff was 33, the reading value of the medium hard tuff was 26, and the reading value of the soft tuff was 24. According to the results obtained in this study, it has been evaluated that Tomarza stone can be used for facade cladding, floor covering and decorative purposes.