4TH INTERNATIONAL CONFERENCE ON APPLIED ENGINEERING AND NATURAL SCIENCES (ICAENS 2022), Konya, Turkey, 10 - 13 November 2022, pp.1
Özet
– Kentleşmenin
yanında her geçen gün artan çevrim içi müşteri sayısı ve buna bağlı olarak
artan e-ticaret hacmi, özellikle kentsel alanlarda tamamlanan son adım teslimat
süreçlerini daha karmaşık bir hale getirmektedir. Son adım teslimatların
gerçekleştirilmesinde müşterileri, lojistik hizmet sağlayıcıları ve yerel
yönetimleri ilgilendiren en önemli olgu; müşterilerin siparişlerine daha hızlı
erişim beklentisi, lojistik hizmet sağlayıcılarının artan rekabet ve maliyetler
ile başa çıkma mücadelesi ve yerel yönetimlerin çevreci uygulama ve
yaptırımları sebebiyle sürdürülebilirliktir. Bu çalışma, son adım ev dışı
teslimat seçeneklerinin sıralanmasında kullanılacak sürdürülebilirlik
kriterlerinin ağırlıklarının belirlenmesi için bir Çok Kriterli Karar Verme
(ÇKKV) yaklaşımı sunmayı amaçlamaktadır. Kriterler, kapsamlı bir literatür araştırması
sonucu ekonomik, sosyal, çevresel ve teknik kriterler ile bu kriterlerin 24 alt
kriterinden oluşacak şekilde belirlenmiştir. Kriterleri ağırlıklandırabilmek
için Kararsız Bulanık Dilsel Terim Setleri yöntemi uygulanmıştır. Alanında
uzman kişilerin görüşlerinden faydalanılarak ilk olarak dört ana kriter, daha
sonra alt kriterler kendi içinde ağırlıklandırılmıştır. Ana kriterlerin uzman
görüşüne göre ağırlıklandırılması sonucunda, son adım ev dışı teslimatlarının
değerlendirilmesinde en önemli sürdürülebilirlik kriterinin “ekonomik”
ikincisinin ise “teknik” kriter olduğu görülmüştür. Alt kriterler açısından ise
“başlangıç yatırım maliyeti” ekonomik, “müşteri memnuniyeti” sosyal, “hava
kirliliği” çevresel ve “teslimat gerçekleştirme süresi” teknik kriterinin en
önemli kriterler olduğu sonucu elde edilmiştir.
Anahtar Kelimeler – Son Adım Teslimat, Ev Dışı
Teslimat, Sürdürülebilirlik, Çok Kriterli Karar Verme, Kararsız Bulanık Dilsel
Terim Seti