4th International Eurasian Conference on Science, Engineering and Technology, Ankara, Türkiye, 14 - 16 Aralık 2022, ss.1304-1311
İnşaat sektöründe yaygın olarak kullanılan malzemelerden birisi olan çimento harcına, atık malzeme olarak
lastik, talaş ve cam katılarak harç numuneleri üretilmiştir. Kum-bağlayıcı oranı 3, su-bağlayıcı oranı 0,5 olacak
şekilde kontrol harcı ve atık lastik, talaş ve cam katkılı harç numuneler hazırlanmıştır. Atık malzemelerin
agrega olarak kullanılabilirliğinin araştırıldığı bu çalışmada, 40x40x160 mm boyutlarında hazırlanan
numuneler 28 gün kür edildikten sonra, TS EN 1015-11 standartlarına uygun olarak eğilme dayanımı tayini ve
basınç dayanımı tayini deneyleri yapılmıştır. Deney sonucunda atık lastiğin eğilme dayanım değeri 7,6 MPa,
basınç dayanım değeri 46,6 MPa olarak belirlenmiştir. Atık lastikli harç numunelerin eğilme ve basınç
dayanımı değerlerinin talaşlı ve camlı harç numunelerin eğilme ve basınç dayanımı değerlerinden daha yüksek
olduğu görülmüştür. İkinci aşama deneyde ise bağlayıcı olarak çimento yerine atık malzeme olan cüruf ve
aktivatör olarak bağlayıcı miktarının %10 oranında Na+
içeren toz halde Na2SİO3 (sodyum metasilikat)
kullanılmıştır. Farklı oranlarda (%5, %10, %15, %20, %25) atık lastik ile agrega yer değiştirilerek karışıma
katılmıştır. Her karışım için 40x40x160 mm boyutlarında numuneler hazırlanmıştır. Hazırlanan numunelerin
eğilme ve basınç dayanım değerleri TS EN 1015-11 standardına uygun olarak belirlenmiştir. Hazırlanan
numuneler arasında en yüksek eğilme dayanım değeri 4,3 MPa, en yüksek basınç dayanımı değerleri 43,1 MPa
olarak belirlenen %5 oranında atık lastik içeren numuneden ve eğilme dayanım değeri 3,5 MPa, basınç
dayanımı değerleri 32,9 MPa olarak belirlenen %10 oranında atık lastik içeren numuneden elde edilmiştir.
Yapılan üçüncü aşama deneyde ise en yüksek eğilme ve basınç dayanım değerlerini veren %5 ile %10 oranında
atık lastik içeren numuneler referans alınarak %6, %7, %8, %9 oranlarında atık lastik ile agrega yer
değiştirilmiştir. Hazırlanan numunelerin eğilme ve basınç dayanım tayini değerleri TS EN 1015-11 standardına
uygun olarak yapılmıştır. Üçüncü aşama deneyden elde edilen verilere göre, %6 oranında atık lastik içeren
numunenin eğilme ve basınç dayanım değerleri sırasıyla 4,2 MPa ve 41,5 MPa olarak hesaplanmıştır. Elde
edilen değerlere göre üçüncü aşama deneyde en yüksek eğilme ve basınç dayanımına sahip numune, %6
oranında atık lastik katkısı içeren numune olmuştur.