INTERNATIONAL ANKARA CONFERENCE ON SCIENTIFIC RESEARCHES, Ankara, Turkey, 4 - 06 October 2019, pp.340-350
Molybdenum, a refractory metal used in advanced engineering applications, provides high
mechanical strength at extremely high temperatures. It is known that pure molybdenum and
molybdenum based alloys have superior mechanical properties. Molybdenum is characterized
by its high melting point, high thermal conductivity, high modulus of elasticity and low
thermal expansion coefficient. Molybdenum demand is increasing due to the high mechanical
properties at room temperature and the significant protection of these properties under
increasing temperature conditions with the developments in aviation, defense, nuclear and electronic industries. Hole diameter, guide material and geometry, coating type and cutting
speed are the most important factors affecting the screw profile and quality. Determining the
optimum cutting parameters is essential for the prolongation of the guide life, the ease of chip
evacuation and the quality of the screw profile. Since the feed rate depends on the screw
pitch, the change in cutting speed is taken into account in this study. In this study; a guided
threading process was carried out using cutting fluid on pure molybdenum material. With
uncoated and coated (AlCrN) HSS helical guides, M6 × 1 screws were cut using 3 different
cutting speeds (7, 8, 9 m / min) with coolant. As a result of the tests, the screws were cut on
the wire erosion machine in order to prevent burr-free and clean surfaces. Photographs were
taken by enlarging with digital microscope perpendicular to the cut surfaces. Tooth
measurements were made from the screw profiles and the difference between the standard
size and the required size was calculated. Signal / Noise (S / N) values of these results were
calculated. For S / N values, variance analysis (ANOVA) with 95% confidence level was
performed. According to ANOVA results, it was determined that the most important control
factor on the tooth base was the type of coating (80.02%). When the images of the screw teeth
were examined, regional material losses were observed in the superficial and dental roots. It is
seen that the material loss and fractures are higher in the superficial region than the bottom.
İleri mühendislik uygulamalarında kullanılan ve refrakter metallerden olan molibden, oldukça
yüksek sıcaklıklarda, yüksek mekanik dayanım sağlar. Saf molibden ve molibden esaslı
alaşımların üstün mekanik özelliklerinin olduğu bilinmektedir. Molibden yüksek ergime
noktası, yüksek ısıl iletkenliği, yüksek elastikiyet modülü ve düşük ısıl genleşme katsayısı ile
karakterize edilir. Havacılık, savunma, nükleer ve elektronik sanayilerindeki gelişmelerle
beraber, oda sıcaklığında yüksek mekanik özellikler sağlaması ve artan sıcaklık koşullarında
bu özelliklerini önemli ölçüde koruması nedeniyle molibden talebinde artışlar yaşanmaktadır.
Delik içine açılan vidalarda delik çapı, kılavuz malzemesi ve geometrisi, kaplama tipi ve
kesme hızı vida profili ve kalitesini etkileyen en önemli etmenlerdir. Kılavuz ömründeki
uzama, talaş tahliyesini kolaylığı ve vida profilinin kalitesi için optimum kesme
parametrelerinin belirlenmesi oldukça önemlidir. Kılavuz ile vida işlemlerinde ilerleme
miktarı vida adımına bağlı olduğundan bu çalışmada kesme hızındaki değişim dikkate
alınmıştır. Bu çalışmada; saf molibden malzeme üzerinde kesme sıvısı kullanılarak kılavuzla
vida açma işlemi gerçekleştirilmiştir. Kaplamasız ve kaplamalı (AlCrN) HSS helis
kılavuzlarla 3 farklı kesme hızında (7, 8, 9 m/dak) kesme sıvısı kullanılarak M6×1 vidalar
açılmıştır. Deneyler sonucunda açılan vidaların profillerini bozmamak, çapaksız ve temiz
yüzeyler elde edilebilmesi için eksenleri doğrultusunda tel erezyon tezgâhında kesilmiştir.
Kesilen yüzeylere dik olacak şekilde dijital mikroskopla büyültme yapılarak fotoğrafları
çekilmiştir. Çekilen fotoğraflarda vida profillerinden diş dibi ölçümleri yapılmış ve olması
gereken standart ölçü ile aralarındaki fark hesaplanmıştır. Bu sonuçların Sinyal/Gürültü (S/N)
değerleri hesaplanmıştır. S/N değerleri için %95 güven düzeyinde varyans analizi (ANOVA)
uygulanmıştır. ANOVA sonucuna göre diş dibi üzerinde etkili olan en önemli kontrol
faktörünün kaplama türü (%80,02) olduğu belirlenmiştir. Vida diş profillerinin görüntüleri
incelendiğinde diş üstü ve diş köklerinde bölgesel malzeme kayıpları gözlemlenmiştir. Diş
üstü bölgesinde diş dibine nazaran malzeme kayıbı ve kırılmaların daha yüksek düzeylerde
olduğu görülmektedir.