Research Information System
in: Academic Studies in the Field of Economics and Administrative Sciences - II, Doç. Dr. Gözde Mert, Editor, Artikel Yayınevi, İstanbul, pp.75-104, 2023
Devlet en temel şekliyle, insanların toplumsal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla
kurulan bir örgütü, muhasebe ise; bir kuruluşun para ile ifade edilen işlemlerini
kaydeden, sınıflandıran, raporlayan ve yorumlayan bilim dalı olarak ifade
edilmektedir. Bu iki temel kavram üzerine inşa edilmiş olan devlet muhasebesi
ise devlet faaliyetlerinin muhasebeleştirilmesi olarak tanımlanmaktadır. Devlet
muhasebesi aracılığı ile hükümetlerin mali politikalarına ilişkin işlemlerinin
kayıtları tutulmakta ve bu kayıtlar çeşitli aralıklar ile raporlanmaktadır. Bu nedenle
devlet muhasebesi mali anlamda hesap verilebilirliğin ve şeffaflığın çok
önemli bir unsuru konumundadır. Dünyada yaşanan siyasi ve ekonomik gelişmeler devletlerin yürüttüğü faaliyetleri, dolayısıyla karar alıcıların ihtiyaç duydukları
mali verileri çeşitlendirmiştir. Ayrıca, uluslararası siyasi ve ekonomik iş
birlikleri, mali verilerin karşılaştırılabilir olması için ortak bir dille sunumunu,
dolayısıyla standartlaşmayı da zorunlu kılmıştır. Ülkemizdeki devlet muhasebesi
uygulamaları da özellikle Avrupa Birliği müktesebatına uyum çalışmaları
ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile bu standartlaşmaya
uyum sağlamak amacıyla radikal bir dönüşüm geçirmiştir. Bu dönüşümün
önemli bir parçası da Uluslararası Kamu Sektörü Muhasebe Standartları esas
alınarak yayınlanan Devlet Muhasebe Standartları (DMS)’lerin uygulanmaya
başlamasıdır.
Bu çalışmada devlet muhasebesi kavramı detaylı bir şekilde açıklanmıştır.
Bu kapsamda, öncelikle devlet muhasebesinin tanımına yer verilmiş, devlet
muhasebesi alanındaki yaklaşımlar ve sistemler ortaya konmuştur.