Turkish Studies Social Sciences, vol.13, no.26, pp.107-124, 2018 (Peer-Reviewed Journal)
Bu çalışmada; dünyada birçok ülkede uygulanan ve 2000’li
yıllardan itibaren sayıları hızla artış gösteren Ulusal Varlık Fonları
hakkında genel bilgiler sunulmaktadır. Fon büyüklüğü açısından ilk üç
sırada yer alan Norveç, Abu Dabi, Çin örneklerine yer verilmekte,
Azerbaycan ile kısa süre önce kurulan Türkiye Varlık Fonu incelenmektedir. Verilen örnekler incelendikten sonra Türkiye Varlık
Fonu ile geleneksel varlık fonları amaç ve kaynaklar açısından
karşılaştırılarak, benzerlik veya farklılıkları saptamaya çalışılmıştır.
Ulusak Varlık Fonları genel olarak, cari fazla, bütçe fazlası, doğal
kaynaklar ile özelleştirme gelirlerinin büyük bir bölümünü gelecek
nesillere aktarmak ve genellikle fon fazlalarını yurt dışında yatırım
yaparak değerlendirmek amacıyla kullanılan kamu tasarrufları olarak
ifade edilmektedir.
Dünyadaki varlık fonu örnekleri incelendiğinde; Azerbaycan, Abu
Dabi ve Norveç petrol gelirleriyle fona kaynak oluştururken, Çin emtia
dışı kaynaklardan elde edilen gelirlerle fona kaynak oluşturmaktadır.
Türkiye ise özelleştirme gelirleri ve kamuya ait gelirlerle fona kaynak
sağlamaktadır. Fon kaynakları açısından Ulusal Varlık Fonunun %57’lik
kısmı petrol ve gaz gelirlerine %43’lük kısmı ise emtia dışı gelirlere
dayanmaktadır.
Sonuç olarak, kısa süre önce kurulan Türkiye Varlık Fonu,
Türkiye’nin 2023, 2053 ve 2071 hedeflerine ulaşabilmesi, dev projelerini
gerçekleştirebilmesi, ülkenin kalkınması ve gelişmesi açısından önemli
fırsatlar sunacaktır. Ayrıca Türkiye Varlık Fonu’nun etkin işleyişinin
sağlanabilmesiyle uluslararası yatırımcıların Türkiye’ye yatırım yapması
ve elde edilen gelirlerle Türkiye ekonomisinin büyümesine katkıda
bulanacağı düşünülmektedir.
In the study, general information on Sovereign Wealth Funds (SWF)
which are applied in many world countries and have been increasing
rapidly since the year 2000 is provided. The examples of Norway, Abu
Dhabi, and China, which are in the first three ranks regarding the size of
the fund, are included, and Azerbaijan and the recently established
Turkey’s SWFs are examined. Upon examining the given examples, it is
tried to determine the similarities or differences between Turkey’s SWFs
and conventional SWFs in terms of objectives and resources.
SWFs, in general, are expressed as public savings of the countries
that are allowed to be invested abroad using transferring a considerable
part of current account/budget surpluses, natural resources as well as
privatization revenues to future generations for them to live more
comfortable lives.
It is seen that Azerbaijan, Abu Dhabi, and Norway provide
resources for the fund by using oil revenues, while China utilizes noncommodity sources as the means of funding. Turkey, on the other hand,prefers resources such as privatization revenues and public revenues.
Regarding funding resources, 57% of SWFs are based on oil and gas
revenues, and 43% are based on non-commodity revenues.
Consequently, the recently established TSWF might be providing
Turkey with crucial opportunities for achieving its targets over the years
2023, 2053 and 2071; for performing its mega projects, along with
development and improvement of the country. Moreover, it is thought
that international investors would invest in Turkey with the effective
operations of TSWF and contribute to the growth of the Turkish economy
along with the revenues.