in: Advanced Studies in Accounting, Seçkin ARSLAN, Editor, Yaz Yayınları, Afyonkarahisar, pp.1-280, 2024
The developments that started with the industrial revolution and continue with the technological revolution today greatly affect both societies and companies. With the gradual development of industry, existing resources need to be used more effectively and efficiently. The increasing amount of consumption that started as an individual reaches significant dimensions with the increase in population. Therefore, the decision-making bodies of companies should stand out as the party that directs this change without opposing it. While financial data was the primary factor affecting the decisions of businesses until the 21st century, today it is seen that non-financial external risks, strategic risks and reputation risks are also increasing their effects on these decisions. The scope of environmental, social and corporate value elements consisting of non-financial internal and external sources and their effects are also revealed by scientific studies. The importance and number of sustainability reports in which corporate companies publish their information in the field of environmental, social and governance in Turkey are also increasing. In particular, it is seen that participation in the index has increased every year since the establishment of the BIST Sustainability Index in 2014 and the number of companies included in the sustainability index reached 84 by the end of 2024. In order for the companies included in the BIST Sustainability Index to be more effective, the BIST Sustainability 25 Index was established in 2022. These developments contribute positively to the performance of companies and affect their approach to non-financial valuation elements, enabling large companies with high performance to become more effective. This study focuses on the concepts of corporate sustainability with the global reporting initiative, explains their development processes, and includes regulations made in this field in Turkey.
Sanayi devrimi ile başlayan ve
günümüzde teknoloji devrimi ile devam eden gelişmeler hem toplumları hem de şirketleri
çok fazla etkilemektedir. Sanayinin giderek gelişmesi ile
birlikte mevcut kaynakların daha etkin ve verimli bir şekilde kullanılması
gerekmektedir. Birey olarak başlayan artan tüketim miktarının, nüfus artışı ile
birlikte etkisi önemli boyutlara ulaşmaktadır. Bu nedenle şirketlerin karar
organları bu değişime karşı olmadan değişime yön veren taraf olarak öne çıkmalıdır.
21. yüzyıla kadar işletmelerin kararlarını etkileyici unsurların başında finansal
veriler gelmekteyken, günümüzde finansal olmayan dış kaynaklı riskler,
stratejik riskler ve itibar risklerinin de bu kararlara etkilerinin arttığı
görülmektedir. Finansal olmayan iç ve dış kaynaklardan oluşan çevresel, sosyal
ve kurumsal değer unsurlarının neleri kapsadığı ve etkilerinin neler olduğu yapılan
bilimsel çalışmalar ile de ortaya konulmaktadır. Türkiye'de kurumsal şirketlerin çevresel, sosyal ve
yönetişim alanında yer alan bilgilerini yayınladıkları sürdürülebilirlik
raporlarının önemi ve sayısı da giderek artmaktadır. Özellikle BİST Sürdürülebilirlik
Endeksinin 2014 yılında kurulması ile birlikte başlayan süreçte endekse
katılımın her geçen yıl arttığı ve sürdürülebilirlik endeksinde yer alan şirket
sayısının 2024 yılı sonu itibariyle 84’e ulaştığı görülmektedir. BİST
Sürdürülebilirlik Endeksinde yer alan şirketlerin ise daha etkili olması amacı
ile 2022 yılında BİST Sürdürülebilirlik 25 Endeksi oluşturulmuştur. Bu
gelişmeler şirketlerin performansına olumlu yönde katkı sağlayarak finansal
olmayan değerleme unsurlarına yaklaşımını da etkilemekte yüksek performans
sergileyen büyük şirketlerin daha etkin hale gelmesini sağlamaktadır. Bu
çalışmada küresel raporlama girişimi ile kurumsal sürdürülebilirlik kavramları
üzerinde durulmuş, bunların gelişim süreçleri açıklanmış, Türkiye’de bu alanda
yapılan düzenlemelere yer verilmiştir.