Akademik Veri Yönetim Sistemi
II. ULUSLARARASI GİRİŞİMCİLİK VE İNOVASYON ARAŞTIRMALARI KONGRESİ, Konya, Türkiye, 3 - 04 Kasım 2023, ss.99-102
ÖZET
Dijitalleşen dünyada internetin yaygın kullanımıyla firmalar ile
tüketiciler arasında hızlı alışverişi sağlayan ve sanal bir köprü olarak
da nitelendirebileceğimiz “elektronik ticaret (e-ticaret)” kavramı
ortaya çıkmıştır. Endüstri 4.0 ile gelişen seri üretim teknolojileri,
e-ticaret platformlarındaki çeşitlilik ve pazar yerlerinin artışı da
dünyanın birçok noktasındaki tüketiciye hızlı bir şekilde ulaşma
isteğini artırmıştır. E-ticaret ile fiziki mağaza alışverişleri zamanla
yerini online alışverişe bırakırken, firmaların da daha fazla müşteriye
ulaşmasına imkân tanımıştır. Aynı zamanda devlet kurumları için de
vergi, sigorta gibi ödemelerin ilgili kişi ve kurumlardan sağlanması
konusunda da süreçleri hızlandırmıştır. Bu gelişmeler neticesinde,
sanal platformlarda yer alan firmalar hedef kitlesindeki müşterilere
ulaşabilmek için dijital kanallardaki pazarlama faaliyetlerini de
artırmak durumunda kalmışlardır. Üretimde ve tüketimde kazanılan
bu ivmenin dünyada ve özellikle Türkiye’ de e-ticarete yansımalarını
görebilmek ve aynı zamanda Türkiye ekonomisine etkilerini
inceleyebilmek amacıyla hazırlanan bu çalışma; günümüzdeki en önemli gelişim alanlarından biri haline gelen elektronik ticaretin
geçmişten günümüze gidişatını ve etkilerini değerlendirmek,
firmaların e-ticarete yönelik stratejik kararlarına ışık tutmak
ve literatüre katkı sağlamak adına önemlidir. Statisca raporuna
göre; dünyada internet kullanım oranı 2005 yılında yaklaşık 1,023
milyon iken; 2022 yılında 5,3 milyona yükselerek yaklaşık %20
oranında bir artış göstermiştir. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)
verilerine göre; Türkiye’de 2004-2023 yılları arasında internet
kullanım oranları ile mal veya hizmet satın alma veya sipariş
verme oranları incelenmiş ve 2004 yılında bu oran yaklaşık %0,9
iken, 2023 yılında %49,5’lara kadar ulaşmıştır. Elektronik Ticaret
İşletmecileri Derneği (ETİD), Iyzico ve Dogma Alares iş birliği ile
hazırlanan 2022 yılı raporuna göre; e-ticaretin gayri safi yurt içi
hasıladan (GSYİH) aldığı pay 2018 yılında %3,8 iken, bu oran her
yıl artarak 2022 yılında %6’ya ulaşmıştır. Türkiye’deki perakende
e-ticaretin toplam perakende içerisindeki hacmi 2018 yılında %5,3
olurken, her yıl artış göstererek 2022 yılında %16,5 seviyelerine
kadar ulaşmıştır. Ayrıca 2022 yılında perakende e-ticaretin toplam
perakende hacminden aldığı pay ülkelere göre incelendiğinde; Çin
%31,4, ABD %26,3, Birleşik Krallık %27,5 ve Brezilya %20,5 paya
sahipken, Türkiye %16,5 seviyelerine ulaşmıştır. Bu verilerden de
görüleceği üzere; Türkiye ekonomisindeki yurtiçi ve yurtdışı e-ticaret
faaliyetlerinin daha da geliştirilmesine ve ülke ekonomisine katkı
sağlanmasına ihtiyaç bulunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Elektronik Ticaret, E-Ticaret, Dijitalleşme,
Ekonomik Büyüme, Türkiye’de E-Ticaret
ABSTRACT
With the widespread use of the internet in the digitalizing world,
the concept of electronic commerce (e-commerce), which can also
be described as a virtual bridge that enables fast shopping between
companies and consumers, has emerged. The mass production
technologies developed with Industry 4.0, the diversity in e-commerce
platforms, and the increase in marketplaces have quickly increased
the desire to reach consumers worldwide. With e-commerce, physical
store shopping was replaced by online shopping over time, allowing
companies to access more customers. At the same time, it has also
accelerated the processes for government agencies to provide
payments such as taxes and insurance from the relevant persons
and institutions. As a result of these developments, companies on
virtual platforms have had to increase their marketing activities
in digital channels to reach their target customers. This study
was prepared to see the reflections of this momentum gained in
production and consumption on e-commerce worldwide, especially in Turkey, and to examine its effects on the Turkish economy. At
the same time, it is essential to evaluate the course and impacts of
electronic commerce, which has become one of the most significant
development areas today, to shed light on the strategic decisions
of e-commerce companies and to contribute to the literature.
According to the Statista report, while the internet usage rate in
the world was approximately 1,023 million in 2005, it increased to
5.3 million in 2022, an increase of nearly 20%. According to data
from the Turkish Statistical Institute (TUIK), the rates of internet
usage and purchasing or ordering goods/services in 2004-2023
in Turkey were analyzed, and while this rate was approximately
0.9% in 2004, it reached 49.5% in 2023. According to the 2022
report prepared in cooperation with the Electronic Commerce
Operators Association (ETID), Iyzico and Dogma Alares, the share
of e-commerce in the gross domestic product (GDP) was 3.8% in
2018, increasing every year and reaching 6% in 2022. While the
volume of retail e-commerce in total retail in Turkey was 5.3% in
2018, it rose each year and reached 16.5% in 2022. When the share
of retail e-commerce in total retail volume in 2022 is analyzed by
countries, China has a share of 31.4%, the USA 26.3%, the UK 27.5%,
and Brazil 20.5%, while Turkey has reached 16.5%. As can be seen
from these data, there is a need for further developing domestic
and international e-commerce activities in the Turkish economy
and contributing to the national economy.
Keywords: Electronic Commerce, E-Commerce, Digitalization,
Economic Growth, E-Commerce in Turkey