DİJİTAL DÖNÜŞÜMÜN YENİ SEYİR DENEMESİ: NETFLİX’TE YER ALAN İNTERAKTİF ÇOCUK FİLMLERİ


Creative Commons License

Yazıcı F., Apak C.

DİJİTALLEŞME VE DİJİTAL DÖNÜŞÜM ÜZERİNE GÜNCEL ARAŞTIRMALAR, Dumrul Cüneyt,Kılıçarslan Zerrin,Dumrul Yasemin, Editör, Ekin Yayınevi, Bursa, ss.173-194, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Araştırma Kitabı
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: Ekin Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Bursa
  • Sayfa Sayıları: ss.173-194
  • Editörler: Dumrul Cüneyt,Kılıçarslan Zerrin,Dumrul Yasemin, Editör
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Medya, geçmişten günümüze, bazı ideolojiler ile topluma yön veren, toplumu bilgilendiren ve bireyler için üretilen içerikler ile bazı değerlerin aktarıldığı bir araç olmuştur. Medya bağlamında bahsi geçen değerlerin ve ideolojilerin aktarılmasında filmler en çok tercih edilen türlerden biri olarak öneme sahiptir. Özellikle çocukları hedef alan filmlerde, animasyon teknolojisinin gelişimi ile aktarılmak istenen mesajlar, davranış biçimleri, toplumsal değerler gibi unsurlar animasyon türü içinde kodlanarak izleyicilerle buluşması noktasında büyük olanak sağlamaktadır. Geleneksel medya ile başlayan süreçte çocuklar için hazırlanan içerikler, gelişen teknoloji sayesinde daha fazla içerik ve yeniliklerle çocuk izleyicilere sunulmaktadır. Soydan (2011), televizyon yapımcılarının, çocukları ailenin bir parçası olarak görmek yerine onları kendi başına bir izleyici olarak ele aldığını belirtmektedir. Dijital platform içerik üreticileri de yaşanan dijital dönüşüme ayak uydurmuş ve geleneksel medyada gerçekleşen çocukları ayrı bir izleyici olarak ele alma yöntemi geliştirilerek yeni medyada sürdürülmeye devam edilmiştir. Çocuklarda en az yetişkinler kadar yeni teknolojiye ve ürünlerine çok hızlı bir şekilde uyum sağlamış ve bu mecraları kullanmaya başlamışlardır. Yeni dijital platformların oluşması ile çocuklar için hazırlanan içeriklerde de bir dönüşüm gerçekleşmiştir. Teknolojinin tüm imkanlarından faydalanılarak çeşitlilik vaat eden ve interaktif özelliğe sahip çocuk içerikleri de bu platformlar aracılığıyla çocuk izleyicilere sunulmaktadır.

Etkileşim anlamına gelen interaktif kelimesi, son dönemlerde içerik üreticileri tarafından özellikle film türünde tercih edilen yöntemlerden biri haline gelmiş ve interaktif filmler olarak yeni bir tür ortaya çıkmıştır. İnteraktif özelliğe sahip filmler ile izleyiciyi de filmin senaryosuna dahil edilerek izleyicilere farklı seçenekler ile farklı deneyimler yaşatmak amaçlanmaktadır. Bu uygulamanın dünya çapında yayın yapan dijital platformlardan biri olan Netflix’te çocuk izleyiciler için özel üretilen içeriklere yer verildiği görülmektedir. Kimi zaman yeni içeriklerin interaktif versiyonu oluşturulurken kimi zaman Netflix’te yayınlanan çocuk dizilerinin interaktif filmlerinin üretilmiş ve bu türün hedef kitlesi ise yedi yaş ve üzeri çocuklar olarak belirlenmiştir. Dijital platformlarda denetim mekanizmalarının henüz yapılandırılmaması nedeniyle ailelerin bu tarz platformlarda sadece çocuk izleyici özelliğini aktif ederek çocuklarının kullanabileceğini bir kriter belirlemekte ancak çocuklar için hazırlanan içeriklerin içeriğinin de ailelerce kontrolünün sağlanması gerekmektedir. Çocuklar için sunulan bu içeriklerin, doğru-yanlış, iyi-kötü gibi bazı değerlerin etik açısından sorgulanabilir şekilde sunulduğu bu değerlerin yanı sıra şiddet ve argo içeriklerinin eğlence yoluyla normalleştirildiği görülmektedir. Bu çerçevede Netflix’te yayınlanan toplam 6 adet interaktif film niteliksel analize tabi tutularak incelenmeye çalışılmıştır.