III. Uluslararası Eğitim Bilimleri ve Sosyal Bilimler Sempozyumu, Nevşehir, Türkiye, 25 - 27 Haziran 2019, ss.550-557
Âdem
peygamber ile başlayan insanlığın tarihi günümüze kadar farklı birçok
medeniyete şahitlik etmiştir. Bu farklılaşma sürecinde değişik isim ve
ritüeller altında birçok inanış ortaya çıkmışsa da hepsinin ortak noktası bir
kutsala bağlanma olmuştur. Farklı şekillerde tezahür eden bu kutsalın
tecrübesinde; sahip olunan kültür, yaşanılan toplumun ekonomik, sosyal ve
siyasi yapısından kaynaklı beklentiler gibi unsurlar belirleyici etmenlerden
başlıcalarıdır. Bahsi geçen bu unsurlar kimi zaman inananları birbirinden
uzaklaştırmış kimi zamanda birbirine yaklaştırmışlardır. Bu sebeplerden
dolayıdır ki aynı coğrafyada gözlenen farklı inanç türleri değişik adlar
altında benzer birçok inanış ve uygulamaya sahip olmuşlardır. Ülkemiz nüfusunun
büyük çoğunluğu Sünni İslam inancına mensuptur. Bu yaygın inanışa ek olarak
Alevi- Bektaşi inancında olduğu gibi İslam’ın farklı yorum şekillerine ve
Bahailik gibi Yeni Dini Hareket olarak adlandırılabileceğimiz inanışlara da
rastlanılmaktadır. Bizde bu çalışmamız ile Alevilik ve Bahailik inanışlarında
farklı adlar ile anılmasına rağmen, o inanca mensup bireyin benimsediği inancın
kurallarına aykırı hareket etmesinin bir neticesi olarak toplumdan dışlanması
şeklinde kısaca tanımlayabileceğimiz “Düşkünlük” ve “Tard” kavramlarını ele alarak
kısa bir mukayesesini yapmaya çalışacağız.
Anahtar
Kelimeler:
Alevi, Bahai, Düşkünlük, Tard.
Beginning
with the Prophet Adam, the human history has witnessed many different
civilizations up to now. Although, under different titles and rituals, numerous
beliefs have emerged, the common point of them has been being tied to a holy.
Appearing in various forms, in the practice of this holy, the owned culture,
the expectations based on economic, social and political backgrounds of that
society are some of the decisive factors. These factors have sometimes made
people get together and sometimes made them get apart. For these reasons,
different belief systems in the same regions have gained similar beliefs and
practices under different names. The majority of our country belongs to the
belief of Sunni Islam. Apart from this prevalent belief, various
interpretations of Islam such as Alawi-Bektashism and Bahaism, which can be
named as New Religious Movement, are
also encountered. In this study, we will try to make a brief comparison of
“Duskunluk” and “Tard” notions in Alawi-Bektashism and Bahaism which can be
defined as being excluded from society resulting from behaving against the
norms of these beliefs.
Keywords: Alawi, Bahai, Duskunluk, Tard.