TEKSTİL MATERYALLERİNİN RENKLENDİRİLMESİNDE SOĞAN KABUKLARI KOMBİNASYONUNUN KULLANILMASI


Benli H.

V. ULUSLARARASI BATTALGAZİ BİLİMSEL ÇALIŞMALAR KONGRESİ, Malatya, Türkiye, 18 - 20 Aralık 2020, ss.450-456

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Malatya
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.450-456
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Petrol esaslı sentetik boyarmaddelerin kullanılmaya başlamasıyla birlikte hem çevreye hem de insan vücuduna vermiş olduğu zararlı etkilerden dolayı özellikle son 20 yılı aşkın süredir tekstil yüzeylerinin renklendirilmesi için alternatif boyarmadde kaynak arayışları hızla artarak devam etmektedir. Bu konuda Literatürde çok sayıda bilim insanının çalışmalarına rastlamak mümkündür. Bu araştırma çalışma ile tekstil materyallerinin renklendirilmesinde kullanılabilecek alternatif bir boyarmadde kaynağı oluşturulmaya çalışılmıştır. Çalışmada mor ve kırmızı soğan kabukları kombine edilerek doğal bir boyarmadde karışımı hazırlanmış ve bu karışım ile ön terbiye işlemi yapılmış pamuk ipliği boyanmıştır. Boyama işleminin daha verimli olabilmesi için beş farklı metal tuzu kullanılmıştır (KAl(SO4)2.12H2O, K2Cr2O7, SnCl2.2H2O, FeSO4.7H2O, CuSO4.5H2O). Birlikte mordanlama yönteminde kullanılan metal tuz konsantrasyonu boyanacak materyal ağırlığı ile 1:1 olacak şekilde deneyler dizayn edilmiştir. Boyama işlemleri ayrı ayrı laboratuvar ortamında 100°C’de bir saat süreyle gerçekleştirilmiştir. Mor ve kırmızı soğan kabukları kombine edilerek yapılan boyama işlemleri sonucu turuncu renkten açık kahve rengine kadar geniş bir renk paleti elde edilebileceği görülmüştür. Boyama işleminden sonra boyanmış numuneler yıkanarak fikse olmamış boyarmadde atıkları uzaklaştırılmıştır. Birlikte mordanlama yöntemi kullanılarak boyanan pamuk iplikleri boyandıktan sonra yıkama, sürtme ve ışık renk haslık testleri yapılmıştır. Boyanmış numunelerin CIE L*a*b* ve K/S renk değerleri Konica Minolta 3600 marka spectrofotometre ile ölçülmüştür. Sonuç olarak gerek renk haslık değerleri açısından gerekse CIE L*a*b* renk değerleri açısından tatmin edici sonuçlar elde edilmiştir.

With the use of petroleum-based synthetic dyestuffs, the search for alternative dyestuff resources for the coloring of textile surfaces has been increasing rapidly for the last 20 years, due to the harmful effects both on the environment and on the human body. It is possible to come across many studies of scientists in the literature on this subject. With this research study, it has been tried to create an alternative dyestuff source that can be used in coloring textile materials. In this study, it has been tried to create an alternative dyestuff source that can be used in coloring textile materials. In the study, a natural dyestuff mixture was prepared by combining purple and red onion skins and then pre-treated cotton yarn was dyed. Five different metal salts were used to make the dyeing process more efficient (KAl(SO4)2.12H2O, K2Cr2O7, SnCl2.2H2O, FeSO4.7H2O, CuSO4.5H2O). The experiment was designed so that the metal salt concentration used in the simultaneously-mordanting method was 1:1 with the weight of the material to be dyed. The dyeing process was carried out separately in the laboratory environment at 100°C for one hour. It has been observed that a wide color ranges from orange to light brown can be obtained as a result of dyeing processes performed by combining purple and red onion skins. After dyeing, the dyed samples were washed and unfixed dyestuff wastes were removed. Washing, rubbing and light color fastness tests were carried out after the cotton yarns dyed by using the simultaneously-mordanting method were dyed. The CIE L * a * b * and K / S color values of the dyed samples were measured with a Konica Minolta 3600 brand spectrophotometer. As a result, satisfactory results were obtained in terms of both color fastness values and CIE L * a * b * color values.