Route Educational and Social Science Journal, vol.42, no.3, pp.170-179, 2019 (Peer-Reviewed Journal)
Beginning with the Prophet Adam, the human history has witnessed many different civilizations up to now.
Although, under different titles and rituals, numerous beliefs have emerged, the common point of them has
been being tied to a holy. Appearing in various forms, in the practice of this holy, the owned culture, the
expectations based on economic, social and political backgrounds of that society are some of the decisive
factors. These factors have sometimes made people get together and sometimes made them get apart. For
these reasons, different belief systems in the same regions have gained similar beliefs and practices under
different names. The majority of our country belongs to the belief of Sunni Islam. Apart from this prevalent
belief, various interpretations of Islam such as Alawi-Bektashism and Bahaism, which can be named as
New Religious Movement, are also encountered. In this study, we will try to make a brief comparison of
“Duskunluk” and “Tard” notions in Alawi-Bektashism and Bahaism which can be defined as being excluded
from society resulting from behaving against the norms of these beliefs.
Keywords: Alawi, Bahai, Duskunluk, Tard.
Âdem peygamber ile başlayan insanlığın tarihi, günümüze kadar farklı birçok medeniyete şahitlik etmiştir.
Bu farklılaşma sürecinde değişik isim ve ritüeller altında birçok inanış ortaya çıkmışsa da hepsinin ortak
noktası, bir kutsala bağlanma olmuştur. Farklı şekillerde tezahür eden bu kutsalın tecrübesinde; sahip
olunan kültür, yaşanılan toplumun ekonomik, sosyal ve siyasi yapısından kaynaklı beklentiler gibi unsurlar
belirleyici etmenlerden başlıcalarıdır. Bahsi geçen bu unsurlar kimi zaman inananları birbirinden
uzaklaştırmış kimi zamanda birbirine yaklaştırmışlardır. Bu sebeplerden dolayıdır ki aynı coğrafyada
gözlenen farklı inanç türleri değişik adlar altında benzer birçok inanış ve uygulamaya sahip olmuşlardır.
Ülkemiz nüfusunun büyük çoğunluğu Sünni İslam inancına mensuptur. Bu yaygın inanışa ek olarak AleviBektaşi inancında olduğu gibi İslam’ın farklı yorum şekillerine ve Bahailik gibi Yeni Dini Hareket olarak
adlandırılabilecek inanışlara da rastlanılmaktadır. Biz de bu çalışmamız ile Alevilik ve Bahailik
inanışlarında farklı adlar ile anılmasına rağmen, o inanca mensup bireyin benimsediği inancın kurallarına
aykırı hareket etmesinin bir neticesi olarak toplumdan dışlanması şeklinde kısaca tanımlayabileceğimiz
“Düşkünlük” ve “Tard” kavramlarını ele alarak kısa bir mukayesesini yapmaya çalışacağız.
Anahtar Kelimeler: Alevi, Bahai, Düşkünlük, Tard