Atıf İçin Kopyala
Arı F.
Uluslararası XII. Üsküdar Sempozyumu, İstanbul, Türkiye, 13 - 15 Ekim 2023, ss.1-5
-
Yayın Türü:
Bildiri / Özet Bildiri
-
Basıldığı Şehir:
İstanbul
-
Basıldığı Ülke:
Türkiye
-
Sayfa Sayıları:
ss.1-5
-
Kayseri Üniversitesi Adresli:
Evet
Özet
Osmanlı Devleti’nde ilmiye sınıfını ele alan ulemâ konulu eserler, âlimler hakkında önemli boşlukları doldurmasının yanı sıra yetiştikleri muhit ile alakalı mühim bilgiler sunmaktadır. Nitekim ulemâ biyografileri üzerinden yapılan prosopografik incelemeler bu amaca hizmet etmektedir. Buradan yola çıkarak Osmanlı ulemâsının hangi havzalarda yetiştikleri sorusu cevaplanması gereken kritik bir mesele olarak düşünülebilir. Buradan hareketle, Osmanlı ilmiyesinin beslendiği önemli bir memba olan Üsküdar’da yetişen âlimlerin kimler oldukları çalışmamızın konusunu oluşturmaktadır. Bildirinin temel amacı, incelenen ulemâ arasında Üsküdarlı olanların kimler oldukları, mesleğe hangi yol ile girdikleri ve sosyal tabanları hakkında bilgiler sunmaktır. Osmanlı Devleti’nde medrese tahsilinin ardından kadı veya müderris olmak isteyen dânişmendler Rumeli kadıaskerinin tuttuğu mülâzım defterine kaydolmaları gerekmekteydi. Bu sebeple çalışmada kullanılan ana veri kaynağın söz konusu defterlerdir. 1756-1776 dönemi ile sınırlandırılan araştırmamızda 9 adet mülâzemet defteri seçilerek Üsküdar kökenli âlimler tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu sayede ulemânın sosyal yapısı hakkında genel bilgiler sunulmakla birlikte, özelde Üsküdar kökenli olanları ile ilgili bir fikir ortaya konularak, Üsküdar’ın İmparatorluk için ilmiye sınıfında tuttuğu yerin anlaşılmasına katkı sağlanması hedeflenmektedir.