Research Information System
ÜYEK 2024 IX. ULUSAL ÜSTÜN YETENEKLİLERİN EĞİTİMİ KONGRESİ, Eskişehir, Turkey, 6 - 08 May 2024, pp.1-4
İki kere farklı kavramı;
bireylerin belirli alanlarda özel yetenek gösterirken belirli alanda
yetersizlik göstererek güçlük yaşaması olarak açıklanmaktadır (Neihart, 2008).
Çalışma kapsamında Türkiye’de iki kere farklı bireyler ile ilgili yapılmış
lisansüstü tezlerin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu
doğrultuda Yüksek Öğretim Kurulu’nun (YÖK) tez tarama merkezinde “üstün zeka”,
“üstün yetenek”, “özel yetenek”, “iki kere farklı”, “iki kere özel” anahtar
kelimeleri kullanılarak lisansüstü tezlerin özetleri incelenmiştir. Özet
incelemeleri sonunda konu ile ilgili olduğu düşünülen 15 teze ulaşılmış, 3 tez
içerik incelemesi sonunda çalışma dışında tutulmuştur. Ayrıca 1 teze de
kaynaktan kaynağa gidilerek içeriğe uyumlu olduğu düşünülüp çalışmaya eklenmiştir.
Bu bağlamda çalışma kapsamına 13 tez dahil edilmiştir. Lisansüstü tezlerden 3
tanesi doktora, 10 tanesi yüksek lisans düzeyindedir. Yazılan tezlerde iki kere
farklı tanımında özel yeteneğe dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu,
özgül öğrenme güçlüğü ve otizm spektrum bozukluğu tanılarının eşlik ettiği
görülmektedir. Bunlar içerisinde en fazla özgül öğrenme güçlüğüne atıfta
bulunulmuştur. Araştırma türüne göre incelendiğinde betimsel araştırmaların
daha fazla tercih edildiği, örneklem grubu olarak öğretmenler ile çalışıldığı
ortaya konulmuştur. Genel olarak bakıldığında tezlerin 2019 yılından sonra yazılmaya
başlandığı, en fazla tezin 2023 yılında yazıldığı görülmüştür. Bu durum iki
kere farklı bireyler ile ilgili çalışma alanının Türkiye için çok yeni olduğunu
ve alanda bununla ilgili büyük bir boşluğun olduğunu göstermektedir.