Akademik Veri Yönetim Sistemi
6. Türkiye Lisansüstü Çalışmalar Kongresi, Muş, Türkiye, 10 - 13 Mayıs 2017, cilt.4, ss.113-137
Mevlid, günümüzde icrâ edilen en önemli dini mûsikî formlarından birisidir. Mevlid, kelime anlamı olarak doğma, velâdet, doğum yeri ve doğum zamanı anlamlarına gelmektedir. Bu kelime zamanla özel bir anlam kazanarak, Hz. Peygamberimizin (s.a.v.) doğumu manasında kullanılmıştır. Bir dinî mûsikî formu olarak mevlid, Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’in (s.a.v.) dünyaya teşrifleri, doğumunun öncesinde ve sonrasında yaşanan mucizeleri, nübüvvet öncesi ve sonrasında yaşanan olayları, İsra ve Miraç mucizesini, vefatını konu alan eserlere ve bu eserlerin icrâ edildiği merasimlere denmektedir. İslam tarihinde çok sayıda mevlid yazılmıştır. Türk Edebiyatı’nda Süleyman Çelebi’nin “Vesîletü’n-Necât” adlı eseri çok beğenilmiş ve asırlar boyu mevlid merâsimlerinde düzenlenmiş olarak Tevhid, Yaratılış, Velâdet, Merhaba, Mirâc ve Münacât bahirleri okunagelmiştir. Arapça, Farsça, Türkçe vb. dillerde yazıldığı gibi Kürtçede de mevlidler yazılmıştır. Özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde Kürtçe mevlidler okunmakta olup, bu iki bölgede tespit edilen 26 adet Kürtçe mevlid bulunmaktadır. Bu çalışmada Muş ilinde Kürtçe mevlidlerden Hasan Ertûşî’nin Mevlid-i Nebî Aleyhi's-Salâtü ve's-Selâm isimli mevlidi, bu mevlidin merâsimi, müzikal icrâsı ile Süleyman Çelebi’nin yazmış olduğu “Vesîletü’n-Necât” isimli Türkçe mevlidinin karşılaştırılması üzerinde durulacaktır.