Hamile Kadınların Deprem Korkuları ile Afet Bilinç Algı Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma


GÖKKAYA E.

Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, cilt.14, sa.3, ss.984-997, 2025 (TRDizin) identifier

Özet

Bu çalışmada hassas gruplar içerisinde bulunan hamile kadınların afet bilinci algıları ile deprem korkuları arasındaki ilişkilerin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda bu çalışma nicel yönteme dayalı yatay-kesitsel bir araştırma olarak tasarlanmıştır ve ilişkisel tarama deseni benimsenmiştir. Çalışmaya Orta Anadolu Bölgesinde yer alan ve Kayseri ilinde bulunan hamile kadınlar dahil edilmiştir. Veri toplamak amacıyla araştırmacı tarafından oluşturulan ve katılımcıların demografik özelliklerini belirlemeye yönelik bir soru formu ile deprem korkusu ve afet bilinci algısı ölçekleri kullanılmıştır. Katılımcıların verdiği yanıtlar sonucunda elde edilen veriler tanımlayıcı istatistiksel yöntemler ile korelasyon analizi ve parametrik analizler kullanılmıştır. Bulgular, hamile kadınların deprem korkuları ile afet bilinç algı düzeyleri arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler olduğunu göstermektedir. Hamile kadınların afet bilinci algıları orta düzeydedir. Daha önce afet eğitimi alanlar, afet eğitimi almayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek düzeyde afet bilinci algısı puanları bildirmişlerdir. Daha önce afet eğitimi almayanlar, afet eğitimi alanlara göre istatistiksel olarak anlamlı şekilde daha yüksek düzeyde deprem korkusu puanları bildirmişlerdir. Elde edilen bulgular, hassas gruplar içinde bulunan hamile kadınların deprem korkuları ile afet bilinci algılarının çok boyutlu ele alınması gerektiğini göstermektedir. Depremin hamile kadınlarda hem anne sağlığını hem de bebeğin gelişimini olumsuz etkileyebildiği göz önünde bulundurulduğunda, hamile kadınlara hamilelik sürecinde temel afet bilinci eğitimi verilmesi önerilmektedir.
This study aims to analyze the relationship between the disaster awareness perceptions and earthquake fears of pregnant women belonging to vulnerable groups. To this end, this study was designed as a quantitative cross-sectional study and a correlational research design was adopted. Pregnant women living in Kayseri, Central Anatolia, were included in the study. To collect data, a questionnaire developed by the researcher to determine the demographic characteristics of the participants, along with earthquake fear and disaster awareness perception scales, were used. The data obtained from the participants' responses were analyzed using descriptive statistical methods, correlation analysis, and parametric analyses. The findings show that there is a significant negative correlation between pregnant women's fear of earthquakes and their level of disaster awareness. Pregnant women's disaster awareness perceptions are at a moderate level. Those who had previously received disaster education reported statistically significantly higher disaster awareness perception scores than those who had not received disaster education. Those who had not previously received disaster education reported statistically significantly higher earthquake fear scores than those who had received disaster education. The findings indicate that the earthquake fears and disaster awareness perceptions of pregnant women, who are part of a vulnerable group, should be addressed in a multidimensional manner. Considering that earthquakes can negatively affect both maternal health and fetal development in pregnant women, it is recommended that basic disaster awareness education be provided to pregnant women during their pregnancy.