Nuh Tufanı Özelinde Mitlerde ve Kutsal Metinlerde Tufan Anlatısı


Creative Commons License

İpek Y.

V. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi Sempozyumu, Ağrı, Türkiye, 16 - 18 Ekim 2019, ss.384-393

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Ağrı
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.384-393
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Tarih boyunca insanoğlu farklı biçimler altında kendi kutsalını oluşturmuş ve hayatını bu kutsala dayandırdığı kurallar ile daha sistematik bir hale getirme çabasında olmuştur. Bu kutsal kurallar bütünü bazen sözlü bazense yazılı halde nesiller boyunca aktarılmış ve bir nevi sonradan gelenlere kılavuzluk yapmıştır. Bu anlatıların en bilinenleri de mitlerdir. Zaman içerisinde inanılan kutsalın yeni şekillere büründürülmesi ya da yeni inanç sistemlerinin benimsenmesi ile de bu mitler kutsal metinlere dönüşmüştür. Çalışmamızın ana konusunu oluşturan tufan anlatıları ve ona bağlı olarak gelişen eskatoloji anlayışı da gerek mitlerde gerekse kutsal metinlerde sıkça yer almıştır.

İnsanın kendisiyle başlatıp yaşadığı evrene kadar genişlettiği yaratılış hikâyesinden yola çıkarak tabiattaki diğer varlıkların teşekkülünü tarihsel süreç içerisinde doğaüstü olaylarla süslemesiyle mitler ortaya çıkmıştır. Bu mitlerdeki anlatıların bazıları semavi olarak nitelenen dinlerin kutsal metinlerinde geçen olaylarla, zaman ve mekân farklılık arz etse de şaşırtıcı derecede benzerlikler göstermektedirler.

Bitiş ve yeni bir başlangıcı kendi bünyesinde barındıran Tufan mitleri de yukarıda bahsi geçen ortak konuların en bilinenlerinden biridir. Toplumların teşekküllerinden itibaren inanılan kutsala karşı yapılan büyük kusur ve hatalar, birçok medeniyetin -su aracılığıyla- ilahi bir cezaya tabii tutulmasıyla neticelenmiştir. Su, suçlu kavmi yutarak insanlığı hatalarından arındırdığı gibi sonradan gelen nesiller için de ibret hikâyesinin ana objesi olmuştur. 

Mevcut verilere göre tufan mitleriyle alakalı olarak elimizdeki en eski yazılı kaynak olarak kabul edilen Sümer tabletlerindeki anlatılardan Türk, Yunan, Hint, Çin, Filistin, Sümer, Babil, Hitit, Yunan, Asur, Galler, Filipin, Peru, Meksika, İran, Aztek, Amerika, Avustralya, Tibet, Malezya, Litvanya … gibi kültüre ait anlatılara kadar farklı birçok mitte ana tema itibarıyla benzer konulara rastlanılmaktadır. 

Kutsalın tecrübesi ifadesiyle kısaca niteleyebileceğimiz din kavramı, kendi içerisinde belli bir takım ölçütler göz önüne alınarak tasnife tabi tutulmuştur. Genel kabul gördüğü şekliyle İlkel Kabile Dinleri, Milli Dinler ve Evrensel Dinler şeklinde tasnif edilen dinler, İslami referanslı kaynaklarda Hak ve Batıl şeklinde sınıflandırılmışlardır. Gerek ilkel kabile dinleri ve milli dinlerde gerekse evrensel olarak kabul edilen hak dinler arasında sayılan Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslamiyet inançlarına ait kutsal metinlerde tufan olayına değinilmiştir. Kitabı Mukaddes ve Kur’an-ı Kerim’de yer alan ilahi metinlerde toplumlar, yaratıcısına ya da onun gönderdiği elçiye karşı yapmış olduğu büyük kusurdan dolayı doğal felaket olarak adlandırılan tufan ile cezalandırılmışlardır.

Mitler ve kutsal metinlerin geneline baktığımızda tufan olayları; kişi, zaman ve mekân özellikleri farklı olsa dahi oluş sebepleri ve sonuçları itibarıyla büyük benzerlikler taşımaktadırlar. Farklı gibi görünmesine rağmen gerek ortaya çıkışları gerek yaşanışı gerekse sonuçları itibarıyla birbirine paralel olan bu anlatıların temel şahsiyeti olan kurtarıcı insanlar isimleri farklı olsa da, farklı zaman ve mekânlarda yaşamış olsalar da üstelendikleri rol ve yerine getirdikleri görev hep aynı olmuştur.

Cezalandırıcı özelliğine ek olarak daha sonra gelecek nesillere de ibret olma amacı güden tufan anlatılarının ana objesi su olmuştur. Farklı birçok kültürde kutsal sayılan su kültü tufanlarda yok edici bir sıfata bürünmüş, aynı zamanda daha sonraki nesillerinde aynı hatalarına yapmasını engelleyerek bir nevi arınma vesilesi olmuştur. Bu sebeple mitolojide tufan, ölümü sembolize ettiği gibi yaşamı ve yenilenmeyi de simgeler. Hayatın ve yaratılışın ana unsuru olan su, tufanla birlikte farklı anlamlara bürünerek kötülükten dolayı kirlenen insanlığı günahlarından arındırıcı ve günahkârları cezalandırıcı bir hal almıştır.

“Nuh Tufanı Özelinde Mitlerde ve Kutsal Metinlerde Tufan Anlatısı” başlıklı tebliğimizde tufan hadisesi ile ilgili mitler ve kutsal metinlerdeki anlatılar ele alınarak, Nuh Tufanı özelinde aralarındaki benzerlikler ifade edilecektir.

Anahtar Kelimeler: Mit, Kutsal Metin, Tufan, Nuh.

Throughout history, human beings have created their own sanctity under different forms and have endeavored to make their life more systematic with the rules on which this holy is based. These holy rules are sometimes passed down through the generations, sometimes verbally and sometimes in writing, as a guide for those who follow. The best known of these narratives are myths. These myths were transformed into sacred texts through the adoption of new belief systems or the adoption of new forms of belief in time. The narratives of the flood and the eschatology that developed due to it, which are the main subject of our study, have been frequently mentioned in both myths and sacred texts.

Based on the story of creation, which one starts from himself and expands to the universe he lives in, myths emerged with the formation of other beings in nature, adorned with supernatural events in the historical process. Some of the narratives in these myths are surprisingly similar to the events in the sacred texts of religions, which are described as heavenly, although time and space differ. The Flood myths, which include the ending and a new beginning The great flaws and mistakes made against the sacred believed since the formation of societies have resulted in the divine punishment of many civilizations through water. are among the most well-known of the above-mentioned common subjects. Water swallowed the guilty people and purified humanity from its mistakes and became the main object of the story for the next generations.

According to the current data, the narratives of Sumerian tablets, which are considered to be the oldest written source we have in relation to flood myths, are Turkish, Greek, Indian, Chinese, Palestinian, Sumerian, Babylonian, Hittite, Greek, Assyrian, Welsh, Philippine, Peru, Mexico, Iran, Aztec, America, Australia, Tibet, Malaysia, Lithuania ... In many different myths, from cultural narratives such as the main theme, similar topics are encountered.

The concept of religion, which we can briefly describe as the experience of the sacred, has been classified by taking certain criteria into consideration. Religions classified as Primitive Tribal Religions, National Religions and Universal Religions as they are generally accepted are classified as Right and Superstition in Islamic references. Both the primitive tribal religions and national religions and the universally accepted religions of Judaism, Christianity and Islamic beliefs are mentioned in the sacred texts of the flood event. In the divine texts in the Bible and the Holy Quran, societies have been punished with the flood, which is called the natural catastrophe, for the great flaw inflicted upon the creator or the ambassador he sent.

When we look at myths and sacred texts in general, the deluge phenomena; Even if the characteristics of person, time and space are different, they bear great similarities in terms of their causes and consequences. Although it seems different, the savior people, who are the main personalities of these narratives, which are parallel to each other both in terms of their emergence, life and consequences, have lived in different times and places, even though their names are different. the role they have assumed and the task they have fulfilled have always been the same.

In addition to its punitive feature, water became the main object of the deluge narratives which were intended as a sign for later generations. The cult of water, which is considered sacred in many different cultures, has become a destructive character in the floods and at the same time it has been a means of purification by preventing it from making the same mistakes in later generations. Therefore, in mythology, the flood symbolizes death and symbolizes life and renewal. Water, which is the main element of life and creation, has become differentiated from the sins and punishes the sinners by taking on different meanings with the flood.

In our communique titled “Narrative of Flood in Myths and Sacred Texts in Noah's Flood” the myths related to the Flood incident and the narratives in the sacred texts will be discussed and the similarities between them will be expressed.

Key Words: Myth, Sacred Text, Flood, Noah.



* Dr. Ministry of Education. e-mail: yipek75@hotmail.com