V. Uluslararası Ağrı Dağı ve Nuh’un Gemisi Sempozyumu, Ağrı, Turkey, 16 - 18 October 2019, pp.384-393
Throughout history, human beings have created
their own sanctity under different forms and have endeavored to make their life
more systematic with the rules on which this holy is based. These holy rules
are sometimes passed down through the generations, sometimes verbally and
sometimes in writing, as a guide for those who follow. The best known of these
narratives are myths. These myths were transformed into sacred texts through
the adoption of new belief systems or the adoption of new forms of belief in
time. The narratives of the flood and the eschatology that developed due to it,
which are the main subject of our study, have been frequently mentioned in both
myths and sacred texts.
Based on the story of creation, which one
starts from himself and expands to the universe he lives in, myths emerged with
the formation of other beings in nature, adorned with supernatural events in
the historical process. Some of the narratives in these myths are surprisingly
similar to the events in the sacred texts of religions, which are described as
heavenly, although time and space differ. The Flood myths, which include the
ending and a new beginning The great flaws and mistakes made against the sacred
believed since the formation of societies have resulted in the divine
punishment of many civilizations through water. are among the most well-known
of the above-mentioned common subjects. Water swallowed the guilty people and
purified humanity from its mistakes and became the main object of the story for
the next generations.
According to the current data, the narratives
of Sumerian tablets, which are considered to be the oldest written source we
have in relation to flood myths, are Turkish, Greek, Indian, Chinese,
Palestinian, Sumerian, Babylonian, Hittite, Greek, Assyrian, Welsh, Philippine,
Peru, Mexico, Iran, Aztec, America, Australia, Tibet, Malaysia, Lithuania ...
In many different myths, from cultural narratives such as the main theme,
similar topics are encountered.
The concept of religion, which we can briefly
describe as the experience of the sacred, has been classified by taking certain
criteria into consideration. Religions classified as Primitive Tribal
Religions, National Religions and Universal Religions as they are generally
accepted are classified as Right and Superstition in Islamic references. Both
the primitive tribal religions and national religions and the universally
accepted religions of Judaism, Christianity and Islamic beliefs are mentioned
in the sacred texts of the flood event. In the divine texts in the Bible and
the Holy Quran, societies have been punished with the flood, which is called the
natural catastrophe, for the great flaw inflicted upon the creator or the
ambassador he sent.
When we look at myths and sacred texts in
general, the deluge phenomena; Even if the characteristics of person, time and
space are different, they bear great similarities in terms of their causes and
consequences. Although it seems different, the savior people, who are the main
personalities of these narratives, which are parallel to each other both in
terms of their emergence, life and consequences, have lived in different times
and places, even though their names are different. the role they have assumed
and the task they have fulfilled have always been the same.
In addition to its punitive feature, water
became the main object of the deluge narratives which were intended as a sign
for later generations. The cult of water, which is considered sacred in many
different cultures, has become a destructive character in the floods and at the
same time it has been a means of purification by preventing it from making the
same mistakes in later generations. Therefore, in mythology, the flood
symbolizes death and symbolizes life and renewal. Water, which is the main
element of life and creation, has become differentiated from the sins and
punishes the sinners by taking on different meanings with the flood.
In our communique titled “Narrative of Flood
in Myths and Sacred Texts in Noah's Flood” the myths related to the Flood
incident and the narratives in the sacred texts will be discussed and the
similarities between them will be expressed.
Key Words: Myth, Sacred Text, Flood, Noah.
Tarih
boyunca insanoğlu farklı biçimler altında kendi kutsalını oluşturmuş ve
hayatını bu kutsala dayandırdığı kurallar ile daha sistematik bir hale getirme
çabasında olmuştur. Bu kutsal kurallar bütünü bazen sözlü bazense yazılı halde
nesiller boyunca aktarılmış ve bir nevi sonradan gelenlere kılavuzluk
yapmıştır. Bu anlatıların en bilinenleri de mitlerdir. Zaman içerisinde
inanılan kutsalın yeni şekillere büründürülmesi ya da yeni inanç sistemlerinin
benimsenmesi ile de bu mitler kutsal metinlere dönüşmüştür. Çalışmamızın ana
konusunu oluşturan tufan anlatıları ve ona bağlı olarak gelişen eskatoloji
anlayışı da gerek mitlerde gerekse kutsal metinlerde sıkça yer almıştır.
İnsanın
kendisiyle başlatıp yaşadığı evrene kadar genişlettiği yaratılış hikâyesinden yola
çıkarak tabiattaki diğer varlıkların teşekkülünü tarihsel süreç içerisinde
doğaüstü olaylarla süslemesiyle mitler ortaya çıkmıştır. Bu mitlerdeki
anlatıların bazıları semavi olarak nitelenen dinlerin kutsal metinlerinde geçen
olaylarla, zaman ve mekân farklılık arz etse de şaşırtıcı derecede benzerlikler
göstermektedirler.
Bitiş
ve yeni bir başlangıcı kendi bünyesinde barındıran Tufan mitleri de yukarıda
bahsi geçen ortak konuların en bilinenlerinden biridir. Toplumların
teşekküllerinden itibaren inanılan kutsala karşı yapılan büyük kusur ve
hatalar, birçok medeniyetin -su aracılığıyla- ilahi bir cezaya tabii
tutulmasıyla neticelenmiştir. Su, suçlu kavmi yutarak insanlığı hatalarından
arındırdığı gibi sonradan gelen nesiller için de ibret hikâyesinin ana objesi
olmuştur.
Mevcut
verilere göre tufan mitleriyle alakalı olarak elimizdeki en eski yazılı kaynak
olarak kabul edilen Sümer tabletlerindeki anlatılardan Türk, Yunan, Hint, Çin, Filistin, Sümer, Babil, Hitit,
Yunan, Asur, Galler, Filipin, Peru, Meksika, İran, Aztek, Amerika, Avustralya,
Tibet, Malezya, Litvanya … gibi kültüre ait anlatılara kadar farklı birçok
mitte ana tema itibarıyla benzer konulara rastlanılmaktadır.
Kutsalın
tecrübesi ifadesiyle kısaca niteleyebileceğimiz din kavramı, kendi içerisinde
belli bir takım ölçütler göz önüne alınarak tasnife tabi tutulmuştur. Genel
kabul gördüğü şekliyle İlkel Kabile Dinleri, Milli Dinler ve Evrensel Dinler
şeklinde tasnif edilen dinler, İslami referanslı kaynaklarda Hak ve Batıl
şeklinde sınıflandırılmışlardır. Gerek ilkel kabile dinleri ve milli dinlerde
gerekse evrensel olarak kabul edilen hak dinler arasında sayılan Yahudilik,
Hıristiyanlık ve İslamiyet inançlarına ait kutsal metinlerde tufan olayına
değinilmiştir. Kitabı Mukaddes ve Kur’an-ı Kerim’de yer alan ilahi metinlerde
toplumlar, yaratıcısına ya da onun gönderdiği elçiye karşı yapmış olduğu büyük
kusurdan dolayı doğal felaket olarak adlandırılan tufan ile
cezalandırılmışlardır.
Mitler
ve kutsal metinlerin geneline baktığımızda tufan olayları; kişi, zaman ve mekân
özellikleri farklı olsa dahi oluş sebepleri ve sonuçları itibarıyla büyük
benzerlikler taşımaktadırlar. Farklı gibi görünmesine rağmen gerek ortaya
çıkışları gerek yaşanışı gerekse sonuçları itibarıyla birbirine paralel olan bu
anlatıların temel şahsiyeti olan kurtarıcı insanlar isimleri farklı olsa da,
farklı zaman ve mekânlarda yaşamış olsalar da üstelendikleri rol ve yerine
getirdikleri görev hep aynı olmuştur.
Cezalandırıcı
özelliğine ek olarak daha sonra gelecek nesillere de ibret olma amacı güden
tufan anlatılarının ana objesi su olmuştur. Farklı birçok kültürde kutsal
sayılan su kültü tufanlarda yok edici bir sıfata bürünmüş, aynı zamanda daha
sonraki nesillerinde aynı hatalarına yapmasını engelleyerek bir nevi arınma
vesilesi olmuştur. Bu sebeple mitolojide tufan, ölümü sembolize ettiği gibi
yaşamı ve yenilenmeyi de simgeler. Hayatın ve yaratılışın ana unsuru olan su,
tufanla birlikte farklı anlamlara bürünerek kötülükten dolayı kirlenen
insanlığı günahlarından arındırıcı ve günahkârları cezalandırıcı bir hal
almıştır.
“Nuh
Tufanı Özelinde Mitlerde ve Kutsal Metinlerde Tufan Anlatısı” başlıklı
tebliğimizde tufan hadisesi ile ilgili mitler ve kutsal metinlerdeki anlatılar
ele alınarak, Nuh Tufanı özelinde aralarındaki benzerlikler ifade edilecektir.
Anahtar Kelimeler:
Mit, Kutsal Metin, Tufan, Nuh.