Civan Perçemi (Achillie millefolium L.) Bitkisinden Elde Edilen Boyarmadde ile Yünlü Kumaşların Boyanması ve Spektrofotometrik Analizi / Dyeing of Wool Fabrics with Dyes Obtained from Plant Yarrow and Spectrophotometric Analysis


GÖKTEPE H., BENLİ H., İLTAŞ V.

ERÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, cilt.28, sa.5, ss.421-428, 2012 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 28 Sayı: 5
  • Basım Tarihi: 2012
  • Dergi Adı: ERÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi
  • Sayfa Sayıları: ss.421-428
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Civan perçemi (Achillie millefolium L.) olarak bilinen bitkinin yapısında achilleine, apigenin, 
azulen, camphor, coumarin, inulin, menthol, quercetin, rutin ve salisilik asittir gibi bir çok 
kimyasal bulundurmasına karşın yapısındaki boyarmadde özelliği içeren temel bileşen guercetin 
dir. Bu çalışmada guerceti ve benzer boya özelliği gösteren yapılar kullanılarak yünlü kumaşların 
boyanma özellikleri araştırılmıştır. Boyama öncesinde yünlü kumaşa önceden mordanlama işlem 
yapılmıştır. Bakır sülfat (CuSO4.5H2O), demir sülfat (FeSO4.7H2O), şap (KAl(SO4)2.12H2O), 
kalay (II) klorür (SnCl22H2O) ve potasyum dikromat (K2Cr2O7) olmak üzere beş farklı mordan 
maddesi kullanılmıştır. Mordanlanmış numuneler ayrı ayrı doğal boyarmadde kaynakları ile 
boyandıktan sonra renk verimleri Konika/Minolta (3600d) yansıma spektroskopisinde Realcolor 
yazılımı kullanılarak K/S değerleri elde edilmiştir. Kubelka-Munk denklemine göre hesaplanan 
K/S değeri yorumlanmış ve CIELAB (L*,a*,b*,C* ve h°) koordinatları tespit edilmiştir. Yapılan 
boyama ve ölçümler sonucunda tatmin edici renk tonları elde edilmiştir. Ayrıca numunelerin 
yıkama, sürtme, ve ışık haslıkları tespit edilmiştir. Işık haslık sonuçları 4-6 arasında değişirken. 
yıkama ve sürtme haslıkları tatmin edici olup 4-5 arasında değişmektedir. Yapılan ölçümler 
sonucunda tatmin edici sonuçlara ulaşılmıştır.
The structure of the plant known as yarrow, contains a lots of chemical like a achilleine, 
apigenin, azulene, camphor, coumarin, inulin, menthol, querceti, rutin, and salicylic acid but 
guerceti is the main component of the yarrow which containing the dye. In this study paint a 
similar feature, which shows guerceti and staining properties were investigated using the woolen 
fabrics. Woolen fabric made of pre-mordanting process before painting. Copper sulphate, iron
sulphate, alum, tin (II) chloride, and potassium dichromate violet agent is used. The samples were 
stained with natural dyes sources of color yields Konika / Minolta (3600d) reflectance 
spectroscopy using software Realcolor K/S values were obtained. Calculated according to the 
equation of Kubelka-Munk K/S value is interpreted and CIELAB was determined The painting 
and color tones are satisfactory measurements were obtained as a result. The painting and color 
tones are satisfactory measurements were obtained as a result. In addition, sample washing,
friction, and light fastness properties were determined. Light fastness results ranged from 4-6. 
washing and rubbing fastness is satisfactory and ranged from 4-5. Result of the measures reached
a satisfactory conclusion