Research Information System
in: DİKKAT EKSİKLİĞİ VE HİPERAKTİVİTE BOZUKLUKLARI, Dr. Öğr. Üyesi Yahya ÇIKILI – Dr. Öğr. Üyesi Mehmet YAVUZ, Editor, Eğiten Yayıncılık, Ankara, pp.63-83, 2019
Özel Gereksinimli Çocuklar arasında sık rastlanılan ÖÖG’de okuma
becerileri başta olmak üzere yazma, matematik ve dil gelişimlerinde çeşitli
sorunlar olduğu bilinmektedir. ÖÖG ve diğer Özel Gereksinimli Çocukların tanılanması Tıbbi ve Eğitsel Değerlendirme ile yapılmaktadır. Nedenlerinin genetik ve organik olduğu yönünde güçlü bulguları bulunan ÖÖG
olan çocukların yaklaşık yarısında DEHB belirtileri de görülmektedir.
Sosyal etkileşim ve iletişim becerilerindeki yetersizlikler ve takıntılı/yineleyici davranışları ile tanılanabilen OSB olan çocukların yaygınlığı ile ilgili
kaynakların sürekli artan bir rakam verdikleri görülmektedir. Özellikleri itibariyle birbirlerinden farklılıklar sergileyebilen bu çocukların nedenleri henüz açıklığa kavuşmamış olsa da genetik olabileceği yönünde bulgular vardır.
Alan yazında, OSB olan çocuklarda DEHB belirtilerinin görülmesi ile ilgili
yaklaşık olarak % 25 ve 80 arasında verilen rakamlara rastlanmaktadır.
ZY olan çocuklar zihinsel işlevlerde normalaltı, uyumsal davranışlarda yetersizlik ve 18 yaşından önce ortaya çıkan bir engel grubudur. ZY
toplumlarda yaklaşık %3 oranında görülmektedir. Kendi içerisinde farklı
isimlerle sınıflandırması yapılabilen ZY Hafif, Orta, Ağır ve Çok Ağır olmak üzere dört grupta incelenmektedir. ZY olan çocukların yaklaşık % 8 ile
20’sinde DEHB belirtileri olduğu rapor edilmektedir.
Özel Gereksinimli Öğrenciler ve Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu
77
ÖY olan çocuklar akademik becerilerdeki üstünlükleri, resim, müzik, spor faaliyetleri gibi alanlardaki yetenekleri ve yaratıcılık, liderlik gibi
özellikleri ile dikkat çekmektedirler. Dil ve konuşma gelişimlerindeki üstünlükleri, fiziksel görünüşleri, merhamet, adalet gibi anlayışları, yüksek
motivasyon ve güçlü bellekleri ile dikkat çeken bu çocuklarda da DEHB
belirtilerinin olduğu araştırmalarda belirtilmektedir.
ÖÖG, OSB, ZY ve ÖY olan çocuklarda büyük oranlarda DEHB’e rastlanılabilmektedir. Son yıllarda yapılan araştırmalar ve DSM-V dikkate alındığında Özel Gereksinimli Çocuklara DEHB tanısının da konulabileceği
görülmektedir. DEHB tanısı da alan bu çocukların eğitim ve tedavilerinin
kapsamlı bir plan ve ekip işbirliği dâhilinde yürütülmesi gerekmektedir.