Serbest Meslek Kazançlarında Katma Değer Vergisi Sorunu

Creative Commons License

Koçyiğit H.

İşletme Akademisi Dergisi , vol.2, no.2, pp.176-185, 2021 (Peer-Reviewed Journal)

Abstract

Ülkemizde vergiyi doğuran olayın tespitinde, tahakkuk ve tahsil esası olmak üzere iki çeşit uygulama bulunmaktadır. Serbest meslekkazancının tarifi ve tespiti ilk olarak 1960 yılında yürürlüğe giren 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65. ve 67. maddelerinde açıklanmıştır. 1961 yılında yürürlüğe giren 213 Sayılı Vergi Usul Kanununun 236ve 237.maddelerinde ise  hangi hâllerde, ne için ve ne şekilde serbest meslek makbuzunun düzenleneceğinden bahsedilmiştir. Her iki kanunda daverginin doğabilmesi için tahsilâtveödemeesası kabul edilmiştir. 1984 yılında yürürlüğe giren 3065 Sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu, vergiyi doğuran olayı ‘‘mal teslimi ve hizmet ifası hâllerinde, malın teslimi veya hizmetin yapılması” halinde doğar şeklinde düzenlemiştir( KDVK m. 10/1-a). Yani önceki kanunlardan farklı olarak KDV Kanununda verginin doğması tahakkuk esasına bağlanmıştır. Kanunlar arasında ki bu çelişki serbest meslek kazancı sağlayan ve katma değer vergisi ödeyen binlerce kişiyi bilinmezlik içine sürüklemektedir. Bu çelişki serbest meslek erbaplarının idare ile sorunlar yaşamasına neden olmakta, idarenin ve bireylerin iş yüklerini artırmakta,  taraflarıbitmek bilmeyen uzun süren hukuksal mücadelelerin içerisine sokmaktadır. 

Bu makalede, uygulamadakargaşa yaratan “serbest meslek makbuzu” nun düzenleneceği zaman ve katma değer vergisinin ne zaman tahakkuk/tahsil edebileceği meselesi düzenlenmiştir. Ayrıca bu sorunun çözümüneilişkin öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler: Serbest meslek kazancı, serbest meslek makbuzu, katma değer vergisi, tahakkuk esası, tahsil esası.