Research Information System
JOURNAL OF TURKISH STUDIES, vol.19, no.4, pp.1805-1825, 2024 (Peer-Reviewed Journal)
İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972), Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nın son uygulama yılı olan 1967’de tamamlanmış ve yasal dayanağa kavuşturulmuştur. Kalkınmada planlama konusu, çeşitli zamanlarda gündeme gelmiş olsa da ağırlıklı olarak 1950’li yılların ikinci yarısından itibaren tartışılmaya başlanmıştır. 1960 sonrasında ise planlama konusunda somut adımlar atılmış, planlama işlerini yürütmek üzere bir teşkilat kurulmuş ve bu teşkilatta yabancı uzmanlar da istihdam edilmiştir. Bütün bu gelişmeler neticesinde Birinci Beş Yıllık Kalkınma Planı 1962 yılında tamamlanarak 1963’ten itibaren uygulanmaya başlanmıştır. Bu Plan, bütün sektörlerle ilgili tespitlerde bulunmuş ve hedefler ortaya koymuştur. Bu beş yıllık süreçte iktidara gelen hükûmetler plandaki hedeflerin gerçekleştirilmesi için mücadele etmişlerdir. Aynı dönemde, planlamanın gerekliliği konusunda bütün kesimler aynı fikir etrafında toplanmıştır. İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, planlamanın sürdürülmesi açısından oldukça önemli bir yere sahiptir. Tek başına iktidarda olan bir siyasi Sanayileşme Sürecinde Yeni Bir Adım: İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı (1968-1972) 1807 www.turkishstudies.net/turkishstudies parti tarafından kabul edilmiş olması, planlamanın devlet politikası olarak kabul edildiğini göstermektedir. İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nın makale konusu olarak belirlenmesinde kalkınma davasında planlamanın gerekliliği ve devamlılığı konusu analiz edilmek istenmiştir. Kalkınma planlarında sanayileşmenin en önemli hedef olarak belirlendiği düşünüldüğünde, nüfus artışı ve nüfusun sektörlerdeki payı gibi birçok unsurun değerlendirilmesi gerekmektedir. İkinci Beş Yıllık Kalkınma Planı’nın kısa ve uzun vadeli programlara etkisi, hedefler ve hedeflerin gerçekleşme durumu, birinci elden kaynaklar çerçevesinde değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Türkiye Cumhuriyeti Tarihi, Kalkınma, Sanayileşme, Yatırım, 1968-1972, Süleyman Demirel, AP Hükûmeti