HAVA YOLU TAŞIMACILIĞI YOLCU SAYISINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER


ÖCAL O.

Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, cilt.11, sa.4, ss.2120-2130, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Sivil havacılık özellikle Covid-19 salgını ile birlikte en önemli ve en çok tercih edilen ulaşım biçimi haline gelmiştir. Sivil havacılık sektörü kırılgan bir yapıya sahip olmasının yanında diğer ulaşım yöntemlerine göre de görece pahalıdır. Dünyanın en kalabalık ve en gelişmiş ülkelerinden birisi olan Amerika örneğinde hava yolu taşımacılığını etkileyen faktörler ARDL metodu ile incelenmiştir. Bu çalışmada literatürdeki pek çok çalışmanın aksine yolcu sayısı bağımlı değişken olarak, ekonomik büyüme ve döviz kuru bağımsız değişkenler olarak modele dâhil edilmiştir. 1980-2019 gözlem döneminin incelendiği araştırmada ekonomik büyüme ve döviz kurunun hava taşımacılığı üzerinde pozitif etkisi olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Amerika ekonomisi için kur %1 arttığında hava yolu taşımacılığı %0.29 artmaktadır. Diğer yandan kur değişimleri yolcu sayısı üzerinde uzun dönemde pozitif bir etki gösterirken kısa dönemde iki değişken arasında anlamlı bir ilişki yoktur. Kısa dönemde yolcu sayısını etkileyen tek faktör yine kendisidir. Bu durum, hava yolu taşımacılığının tüketicileri arasındaki etkileşim ile alışkanlıkların gelirin önüne geçebilmesiyle açıklanabilir. Hava yolu taşımacılığı sektöründeki kurumların yolcuların arasındaki pozitif yönlü etkileşimi reklamlar vb. diğer seçeneklerle daha hızlı bir biçimde yayması kısa dönemde dolayısıyla da uzun dönemde sektörün daha hızlı büyümesini sağlayacaktır.