Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Huzur’unda Otobiyografik Açılımlar


Creative Commons License

Köker S.

Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt.47, sa.47, ss.309-318, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın Huzur romanı, yazarın yaşamından önemli izler taşımaktadır. Bu izler özellikle romanın kahramanlarında, mekânlarında, izleksel kurgusunda oldukça belirgindir. Ancak Huzur, otobiyografik romanlarda bulunması gereken özelliklere bütünüyle sahip değildir. Bu özelliklerin başında yazar-anlatıcı özdeşliği gelir. İkinci olarak anlatıcı birinci tekil şahsıyla (ben) konuşmalıdır. Üçüncü olarak da yazar, anlatısını gerçek yaşamına dayandırmalıdır yani kendi öz yaşam öyküsünü anlatmalıdır. Bütün bu özelliklerin Huzur’da olmaması Huzur’u otobiyografik roman kategorisinden ayırmaktadır. Bununla birlikte Huzur, yazarın gerçek yaşamı ile ilgili önemli ayrıntılara da vermektedir. Tanpınar, romanını gerçek yaşamına dayandırmış fakat gerçeğe bağlı kalmadan anlatmıştır. Kurgusal bir hikâyeye kendinden ilham alan karakterler eklemiş ve bu karakterleri yeri geldikçe kendisinin vekili olarak sunmuştur. Tanpınar kendi duygu, düşünce ve yaşantılarını vekili konumunda olan kişiler vasıtasıyla romanda dile getirmiştir. Bu nedenlerden dolayı Huzur, doğrudan otobiyografik bir roman olarak değil, otobiyografik açılımlar sergileyen “yarı otobiyografik” roman şeklinde değerlendirilebilir. Bu çalışmada Huzur romanı, yazarın gerçek yaşamıyla ilintili olarak otobiyografik göndermeler bağlamında incelenecektir.

Ahmet Hamdi Tanpınar’s novel Huzur carries significant trails of the author’s life. These trails are quite obvious in the heroes, places and thematic fiction of the novel. However Huzur doesn’t have all the characteristics that should be found in autobiographical novels. Of these characteristics author-narrator identity comes the first. Secondly narrator should speak in the first person singular (I). Thirdly author should tell his life story. Not having all these characteristics distinguishes Huzur from the category of autobiographical novel. However in Huzur there are important details about author’s real life. Tanpınar based his novel on real life but told it without being tied to reality. He added his self-inspired characters to a fictional story and whenever possible he presented these characters as his representative. Tanpınar expressed his own thoughts, feelings and experiences through these representatives in his novel. Because of all these reasons Huzur is not directly considered as an autobiographical novel but a semi-autobiographical novel that exhibits autobiographical openings. In this study the real life of Tanpınar will be evaluated and the reflections of this life in the novel of Huzur will be evaluated and in this context the autobiographical identity of the novel will be examined.