Research Information System
8.Uluslararası Türklerin Dünyası Sosyal Bilimler Sempozyumu, Atirau, Kazakhstan, 24 - 26 October 2024, pp.506-513
Geçiş dönemi ritüelleri, bireylerin yaşamlarındaki önemli dönüm noktalarını simgeleyen ve toplumun kültürel benliğini pekiştiren geleneksel uygulama ve pratiklerdir. Doğum, evlilik ve ölüm gibi üç temel evreye sahip olan geçiş ritüelleri kişilerin toplumla ilişkisini güçlendirirken kültürel aidiyet duygularını da pekiştirmektedir. Bu sosyokültürel uygulamalar kadim kültürümüzdeki değerlerin, inanışların ve geleneklerin günümüz dünyasında yaşatılmasına olanak sağlayarak kültürel mirasın devamlılığına katkı sağlamaktadır. Bu bağlamda geçiş dönemleri ve pratikleri ile bir yandan kültürel kimlik muhafaza edilmekte öte yandan sosyal bağlar güçlenmektedir. Çalışmamız kapsamında, Osmanlı döneminde İstanbul ve Anadolu coğrafyasını ziyaret eden yabancı gezginlerin seyahatnameleri ele alınarak bu eserlerdeki geçiş dönemleri halk ritüelleri tespit edilmiştir. Yabancı seyyahların kaleme aldığı eserler, Türk kültürünün uluslararası düzeyde nasıl algılandığını ve diğer toplumlar tarafından nasıl değerlendirildiğini anlamak açısından oldukça kıymetlidir. Büyük bir merak ve ilgiyle Anadolu’nun zengin kültürel yapısını ve geleneklerini doğrudan gözlemleme fırsatı bulan gezginler, Türk halkının günlük yaşamına dair en ufak detayları dahi eserlerinde dile getirmişlerdir. Seyahatnamelerinde yalnızca geçiş dönemi ritüellerini değil, aynı zamanda Osmanlı toplumunun sosyal yapısını, geleneklerini ve inanç sistemini de titizlikle tasvir etmişlerdir. Böylelikle Türk halk kültürünün önemli bir kısmına teşekkül eden doğum, evlenme ve ölüm ritüelleri dünyanın dört bir yanından Osmanlı topraklarına gelen yabancı gezginlerin anlatımıyla ele alınarak değerlendirilecektir.