Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Mehmet Genç Anısına Osmanlı Tarihi Sempozymu, Artvin, Türkiye, 12 - 13 Ekim 2023, ss.1-5
Bu bildirinin konusu, Osmanlı Devleti’nin serhad kentleri olan Livâne (Artvin) ve Şavşad’ın kadıları, kadılık sınırları ve idari taksimattaki yerleri meselesidir. Buralarda tevcih alan kadıların tespit edilmesiyle söz konusu şehirlerin kadılık istihdam bürokrasisindeki yerlerinin ortaya konulması hedeflenmektedir. XVIII. yüzyıl ile sınırlandırılan çalışmada kadıasker sicil kayıtları ana veri kaynağı olarak belirlenmiştir. Bunun yanı sıra arşivde bulunan konuyla ilgili vesikalardan faydalanılmıştır. Osmanlı Devleti 1549’da Gürcü beyleriyle yapılan Sohoista Muharebesinden sonra Gürcistan’ın güneybatı kesimlerinde kademeli olarak egemenlik kurmuştur. Söz konusu yüzyılda Osmanlı hâkimiyetine giren bölgede Çıldır eyaleti sınırları dâhilinde bulunan Livâne sancak statüsünde iken, Şavşad ise ona bağlı bir kazâ konumunda idi. İncelediğimiz XVIII. yüzyılda ise Livâne ve Şavşad birer sancak konumundaydılar. İdari statülerinin yanında, burada vazife alan kadıların incelenmesiyle kadılık bürokrasisindeki yerleri takip edilmeye çalışılmıştır. Buna göre kadıasker ruznâmçelerinin taranması yöntemi ile kadılık statüleri incelenmiştir. Livâne ve Şavşat’ta hangi düzeydeki kadıların görev yaptıkları, atanan kadıların kimler oldukları, nereden geldikleri ve istihdam muamelatında bulundukları konumları gibi hususlar bildiride aydınlatılması planlanan temel amaçlardır.