Psiko-Fenomenolojik Açıdan Yahudilikte Arınma Ritüelleri


Creative Commons License

Tural M.

Türk Din Psikolojisi Dergisi, sa.5, ss.131-168, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: Türk Din Psikolojisi Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Asos İndeks
  • Sayfa Sayıları: ss.131-168
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Arınma ritüelleri; maddi veya manevi kirlilikten arınmak, ibadete başlamak veya kutsalı tecrübe etmeye uygun hale gelmek için yapılan uygulamalardır. Yahudilikte var olan arınma ritüellerinin incelenmesinin amaçlandığı bu çalışmada; belge tarama modeli ile ulaşılan veriler neticesinde arınma ritüellerinin ne zaman veya hangi durumlarda yapıldığının analitik tespiti için Fenomenolojik yöntem, arınma ritüellerinin hangi malzemeler kullanılarak ve ne şekilde yapıldığının analitik tespiti için de morfolojik yöntem kullanılmıştır. Yahudilikte var olan arınma ritüellerinin otantikliği veya orijinalliği gibi konular ile zamanla Yahudi toplumunda ortaya çıkmış olan heretik akımlarda görülen uygulama farklılıkları gibi unsurlar göz ardı edilerek kapsam dışında tutulmuştur. Bu çalışma ile ulaşılan bulgular ve yapılan değerlendirmelerin bir başka din ile Yahudilik arasında, arınma ritüelleri üzerine yapılacak karşılaştırmalı herhangi bir çalışmaya katkı sunacağı var sayılmaktadır. Manevi arınmayı gerçekleştirdiğine inanan kişilerin psikolojik rahatlama hissetmesine yardımcı olan arınma ritüellerinin şekillendirdiği hijyen anlayışının halk sağlığına da katkısı bulunmaktadır. Bu yüzden dinlerde var olan arınma ritüellerinin incelenmesinin faydalı olacağı var sayılmaktadır. Yahudilikte, arınma ritüelleri için belirlenen kurallar ve uygulamaların kapsamı kirlilik ve suçluluk psikolojisi ile birlikte işlenmiş ve arınma olgusu yazgıyla ilişkilendirilmiştir. Aynı zamanda bu ritüellerin düzenli olarak yapılmasını sağlamak için pek çok psikolojik ve toplumsal müeyyideler geliştirilmiştir. Herhangi bir nedenle arınma ritüellerini yerine getiremeyenlerin kendilerini kirli, tanrısal inayetten yoksun ve korumasız hissetmesi ve bu dönemde yaşadığı talihsizlikler ile kendi kirliliği arasında bir bağ kurmasını sağlamaya yönelik yaptırımlar belirlenmiştir. Ritüelleri kasten yapmayanlar ise dışlanarak cezalandırılmıştır. Fenomenolojik açıdan Yahudilikteki arınma ritüellerinin; geçiş mensekleri olan doğum, düğün ve ölüm gibi durumlarda, uykudan uyanma ve yemek yeme gibi gündelik aktivitelerde, ibadete başlamadan veya ibadethaneye girmeden önce ve dini açıdan kutsal olan günlerde ve bayramlarda yapıldığı görülmüştür. Tipolojik açıdan maddi ve manevi arınma çeşitlerinin tespit edildiği arınma ritüellerinin Morfolojik açıdan; suyla yıkamak, ateşle yakmak, dua etmek, oruç tutmak, muska takmak, günahını itiraf etmek, tövbe etmek, sadaka vermek, fidye ödemek, kurban kesmek veya gulfe (Prepisyum) derisi kesilmek suretiyle değişik şekillerde gerçekleştirildiği tespit edilmiştir.

Purification rituals are performed to purify from material or spiritual pollution. In addition, purification rituals are performed before starting worship or to be ready to experience the sacred. In this study, which aims to examine the purification rituals in Judaism, model of the scanning document was used. The phenomenological method was used for the analytical determination of when or in which situations the purification rituals were performed. Likewise, the morphological method was used for the analytical determination of which materials and how the purification rituals were performed. Issues such as how authentic or how original the purification rituals in Judaism are excluded. Likewise, the differences in practice seen in the heretical currents in the Jewish community are excluded. It is assumed that the findings and evaluations of this study will contribute to a comparative study on purification rituals between another religion and Judaism.  Purification rituals that help people who believe that they achieve spiritual purification feel psychological relief contribute to the understanding of hygiene. This will contribute to public health. The rules and scope of purification rituals are handled together with the psychology of pollution and guilt. In addition, the phenomenon of purification has been associated with the destiny. At the same time, many psychological and social sanctions have been developed to ensure that these rituals are performed regularly. It is intended that those who cannot fulfill the purification rituals for any reason will feel unclean, devoid of divine grace and unprotected. It was asked to establish a link between the misfortunes experienced during this period and the pollution of the person himself. Those who did not perform the rituals deliberately were excluded from society and punished. In terms of phenomenology, it has been seen that the purification rituals in Judaism are performed in the following situations: These are occasions such as birth, wedding and death, daily activities such as waking up from sleep and eating, before starting worship or entering a place of worship, and religiously holy days and festivals. Purification rituals have typological types of material and spiritual purification. These rituals are performed in different ways in terms of morphology. These rituals are performed in the form of washing with water, burning with fire, praying, fasting, wearing amulets, confessing one’s sin, repenting, giving alms, paying the ransom, sacrificing or cutting the skin of the prepuce.