Akademik Veri Yönetim Sistemi
PROF.DR. MÜNİR ATALAR ARMAĞANI “Ortaçağ Tarihi Yazıları”, Pınar ÜLGEN,Alpaslan DEMİR, Editör, Arkeoloji ve Sanat Yayınları, İstanbul, ss.233-254, 2016
ÖZET
Yüzyıllarca Müslümanlar ve Hıristiyanların bir arada yaşadıkları Endülüs coğrafyası,
günümüzde İspanya ve Portekiz devletlerini içine alan bölgedir. Endülüs Emevileri
ile bölgede oluşturulan ortak yaşantı, aynı zamanda ortak bir kültürün oluşmasına,
siyasal ve toplumsal şartların değişmesi ise kaynaşmanın çatışmaya dönüşmesine
zemin hazırlamıştır. Bu noktada Hıristiyan Devletlere karşı Müslüman toplumun yardım
çağrısı üzerine Endülüs’e geçen Murabıtlar, İslam hâkimiyetinin burada devam
etmesinde önemli rol oynamışlardır. Murabıtların bu faaliyetlerinin devam ettiği 11.
yüzyılın sonlarında eş zamanlı olarak reconquista denilen Endülüs’ü Müslümanlardan
geri alma faaliyetleri de başlamıştır.
11 ve 12. yüzyıllarda hem Kuzey Afrika’ya hem de Endülüs’e hâkim olan Murabıtlar,
ortaya çıkışları, faaliyetleri ve yıkılışları bakımından da günümüz dünyasındaki pek
çok dini-siyasî yapının geçmiş dönemdeki örneklerinden biri sayılabilir. Çalışmamız,
Bağdat-Abbasî halifeliğine bağlı kalan Murabıtlar hanedanının siyasî faaliyetleri üzerine
dönem kaynakları ve son dönem eserleri dikkate alınarak derlenen bir değerlendirme
yazısı niteliğindedir.