DEMOGRAFİK FAKTÖRLER VE DAVRANIŞSAL FİNANS: BİREYSEL YATIRIMCILAR ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA


Arslan E., Boztosun D.

Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, cilt.4, sa.1, ss.30-46, 2022 (Hakemli Dergi)

Özet

Davranışsal finans, bireysel yatırımcıların finansal yatırım kararlarında rasyonel davranmaktan uzak ve insan ön yargılarının etkisinde olduğu gerçeğine odaklanan bir alandır. Geleneksel finanstan farklı olarak, insanların irrasyonel veya sınırlı rasyonel olduğu varsayımına dayanmaktadır. Davranışsal finans, yatırımcılar tarafından düzenli olarak yapılan mantık hatalarına odaklanır. Bireysel yatırımcıların demografik özelliklerinin davranışsal eğilimler ve önyargılar üzerindeki etkisini araştırmak amacıyla Kayseri’de ikamet eden 420 bireysel yatırımcıya anket uygulanarak bu araştırma yapılmıştır. 1 Eylül / 31 Ekim 2019 tarihlerinde yapılan anketler sonucunda 408 kişinin anketleri değerlendirilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 22 paket programı ve TURCOSA istatistik değerlendirme yazılımı kullanılmıştır. Bireysel yatırımcılardan toplanan anket verilerinin analiz edilebilmesi için öncelikle davranışsal finansın alt boyutları olan psikolojik faktörler, güvenilirlik ve geçerlilik testleri ile açıklayıcı faktör analizlerine tabi tutulmuştur. Ardından Bağımsız Örneklem T Testleri ve Tek Yönlü Varyans (ANOVA) analizleri yapılmıştır. Çalışmanın sonucunda Kayseri'deki bireysel finans yatırımcılarının demografik özelliklerinin, demirleme eğilimi, geçmiş görüş önyargısı eğilimi, sürü eğilimi, aşırı güven eğilimi, doğrulama eğilimi ve pişmanlık eğilimi olan davranışsal finans eğilimleri ve önyargıları üzerinde etkili olduğu tespit edilmiştir. Ancak kayıptan kaçış eğilimi ve temsil etme eğilimi üzerinde demografik özeliklerin etkisi tespit edilememiştir.  

Behavioral finance is a field that focuses on the fact that individual investors are far from acting rationally in their financial investment decisions and are under the influence of human prejudices. Unlike traditional finance, it is based on the assumption that people are irrational or limited rational. Behavioral finance focuses on the logic errors regularly made by investors. In order to investigate the effect of demographic characteristics of individual investors on behavioral tendencies and prejudices, this research was conducted by applying a questionnaire to 420 individual investors residing in Kayseri. As a result of the surveys conducted on 1 September / 31 October 2019, the surveys of 408 people were evaluated. SPSS 22 package program and TURCOSA statistical evaluation software were used in the analysis of the data. In order to analyze the survey data collected from individual investors, first of all, psychological factors, which are the sub-dimensions of behavioral finance, were subjected to reliability and validity tests and explanatory factor analyzes. Then, Independent Sample T-Tests and One-Way Variance (ANOVA) analyzes were performed. As a result of the study, it has been determined that the demographic characteristics of individual finance investors in Kayseri have an effect on behavioral finance tendencies and biases, which are anchoring tendency, past opinion bias tendency, herd tendency, overconfidence tendency, verification tendency and regret tendency. However, the effect of demographic characteristics on the propensity to avoid loss and the propensity to represent could not be determined.