I. Uluslararası Alevilik Sempozyumu, Bingöl, Turkey, 3 - 05 October 2013, vol.2, pp.507-527
Although Alevism is always on the
agenda and discussed in terms of its historical process and its doctrines and
rituals, it is still the subject of a big problem that is not fully understood
by many people in the society. The most obvious reason for this confusion is;
"What is Alevism?" It is the lack of clear information about.
With this statement I intend to
present; I will try to examine the concepts of Alevi-Bektashi and Kizilbash in
terms of terminology and present the meanings attributed to them in the
historical process, how they were understood by their members and how they
expressed them to the world outside themselves.
As I mentioned at the beginning,
I think that the biggest obstacle to reaching a common result despite all the
studies and discussions on Alevism is that there are many different meanings
attributed to concepts and sometimes evoke very different meanings. Some people
believe that Alevism is completely Hz. While another group connects with his
love for Ali and continues on Islamic foundations, another group is the
Prophet. They only accept Ali as a historical personality and talk about the
existence of a complex structure that accepts universal principles, even if it
contains a heterogeneous understanding of belief rather than Islamic
foundations.
So, the first thing that needs to
be done is to determine first of all what we have been discussing and whether
the meanings we have attributed to them so far have the meanings they want to
express themselves in order for the parties to talk and agree on a common
platform.
Alevilik gerek geçirdiği tarihsel
süreç açısından gerekse sahip olduğu doktrin ve ritüelleri açısından sürekli
gündemde olmasına ve tartışılmasına rağmen toplumdaki birçok insan tarafından
halen tam olarak anlaşılamamak gibi büyük bir sorunun muhatabıdır. Bu
karmaşanın en belirgin sebebi ise; konunun tarafları olarak kabul gören Sünni
ve Alevi kesimler arasında hatta bu grupların kendi bireyleri arasında dahi
“Aleviliğin Neliği?” hakkında netleşmiş bir bilgiye sahip olunmayışıdır.
Sunmayı düşündüğüm bu bildiri
ile; Alevi- Bektaşi ve Kızılbaş kavramalarını terminolojik olarak incelemeyi ve
tarihsel süreçte bunlara yüklenen anlamları, mensupları tarafından nasıl
anlaşıldıkları ve kendileri dışındaki dünyaya ne şekilde ifade ettiklerini
sunmaya çalışacağım.
Başta da belirttiğim üzere
Alevilik üzerinde yapılan bunca çalışma ve tartışmalara rağmen ortak bir sonuca
ulaşılamamasındaki en büyük engelin, daha en başta kavramlara yüklenen birçok
farklı anlam olması ve bunlarında kimi zaman birbirinden çok farklı anlamlar
çağrıştırması olduğunu düşünüyorum. Bir kısım insanlar Aleviliği tamamen Hz.
Ali sevgisine bağlayıp İslami temeller üzerinden sürdürür iken diğer bir grup
ise Hz. Ali’yi sadece tarihsel bir kişilik olarak kabul etmekte ve İslami
temellerden ziyade heterojen bir inanç anlayışı içerinse evrensel esasları
kabul eden karmaşık bir yapının varlığından bahsetmektedirler.
O halde yapılması gereken ilk şey
tarafların ortak bir platformda konuşup anlaşabilmesi için öncelikle neyi- kimi
tartıştığımızı ve bunlara şu ana kadar yüklediğimiz anlamların gerçekten o
insanların kendilerini ifade etmek istedikleri anlamları taşıyıp taşımadığını
belirlemek olacaktır.