Gümülcineli Esad İleri’nin Yayımlanmayan Halk Şiirleri Adlı Eseri Üzerine Bir İnceleme

Creative Commons License

Balcı F.

Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, cilt.7, sa.15, ss.261-276, 2021 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 7 Sayı: 15
  • Basım Tarihi: 2021
  • Dergi Adı: Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Other Indexes
  • Sayfa Sayıları: ss.261-276
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Gümülcineli Esad İleri, Yunanistan’ın Gülmülcine şehrinde 1298/1882 yılında dünyaya gelmiştir. Yazar, mesleğine müderris olarak başlamıştır. İttihat ve Terakkî Derneği’nin Gümülcine başkanlığını üstlenmiş, Balkan savaşlarına gönüllü olarak katılmıştır. Çeşitli görevlerin ardından 10 Ekim 1920’den itibaren Aydın milletvekili olarak TBMM’ye girmiştir. Balkanlarda Türklere yapılan zulmün şahidi olmuş, millî mücadele yıllarına yakından tanıklık etmiştir. Bu süreçte millî ve manevî duyguları ile hareket eden yazar, halk kültürüne sahip çıkma ve bu kültürü gelecek nesillere aktarma gayesi gütmüştür. Siyasi kimliğinin yanı sıra edebî kimliğiyle de ön plana çıkan yazar bu bağlamda manzum ve mensur pek çok eser kaleme almıştır. Halk Şiirleri adlı eseri de bunlardan birisidir. Yazar, eserinin başında söz konusu eserini neden kaleme aldığına dair ipuçları da vermektedir. Esad İleri, Halk Şiirleri’nde Âşık Seyrânî, Karacaoğlan, Gevherî, Yozgatlı Hüznî vs. halk şairlerinin şiirlerinden bir seçki oluşturmuştur. Bu şiirler koşma, mani, türkü, ilahî vb. nazım türleri altında kaleme alınan manzumelerden meydana gelmektedir. Bu makalede kısaca Türk halk şiirine değinildikten sonra yazarın biyografisi ve Halk Şiirleri adlı eseri tanıtılacaktır. Sonrasında ise eserden örnek metinler seçilerek çalışma zenginleştirilmek istenmiştir.

Esad Ileri of Komotini was born in Komotini, Greece, in 1298/1882. The author started his profession as a tutor. He assumed the Committee of Union and Progress’ Komotini branch’s presidency and voluntarily participated in the Balkan wars. After several duties, he was elected to the Grand National Assembly of Turkey as a deputy for Aydın from 10 October 1920. He witnessed the persecution of the Turks in the Balkans and closely experienced the national struggle period. The author aimed to protect the folk culture and transfer this culture to future generations with national and spiritual feelings. The author, who stands out with his literary identity and political identity, wrote several poetic and prose works in this regard. His work, named Folk Poems is one of them. The author also provides clues as to why he wrote this book at the introduction of his work. Esad İleri, composed a selection of poems from folk poets such as Aşık Seyrânî, Karacaoğlan, Gevherî, Yozgatlı Hüznî etc. in the Folk Poems. These poems such as ballad, chansonette, song, canticle etc. comprise poems written within poetry genre. This article is going to present the author’s biography, and Folk Poems work after a brief introduction of Turkish folk poetry. The sample texts from this work will be presented in the following sections.