Akademik Veri Yönetim Sistemi
9th INTERNATIONAL HALICH CONGRESS ON MULTIDISCIPLINARY SCIENTIFIC RESEARCH, İstanbul, Türkiye, 3 - 04 Aralık 2025, ss.1-17, (Tam Metin Bildiri)
Bu deneysel çalışmada, esas bağlayıcısı
kireç (Ca(OH)₂) olan geleneksel Horasan harçlarının mekanik ve fiziksel performansını
artırmayı amaçlanmıştır. Araştırma, hidrolik kireç, kiremit tozu, mermer tozu
ve kumdan oluşan referans karışıma keten lifi, keçi kılı ve cam elyafı olmak
üzere farklı lif katkılarının entegre edilmesiyle yürütülmüştür. Bu amaçla,
40×40×160 mm boyutlarında prizma
kalıplar kullanılarak dört ayrı numune seti hazırlanmıştır. Referans numune,
300 gr hidrolik kireç, 400 gr kiremit tozu, 300 gr mermer tozu, 600 gr dere kumu ve 400 gr su kullanılarak
hazırlanmıştır. Lifler, 12 mm uzunluğunda ve toplam bağlayıcı miktarının %1'i
(hacimsel) oranında 2,5 gr karışıma eklenmiştir. Taze harç özelliklerini ölçmek
için yayılma testi yapılmıştır; %1 oranında keçi kılı ve cam elyafı katkılı
harç için 27 cm, keten lifi katkılı harç için ise 25 cm yayılma değerlerine
ulaşılmıştır. Deneysel sonuçlar, cam elyafı katkısının hem basınç dayanımında
2,86 MPa hem de eğilme dayanımında 2,45 MPa ile en yüksek artışı sağlayarak
üstün mekanik performans sunduğunu göstermiştir. Bu sentetik lif, etkin çatlak
köprüleme mekanizması sayesinde dayanımı iyileştirmiştir. Keçi kılı katkısı
ise, su emme yüzdesini %11,80'e düşürerek referans harca göre en etkili
hidrofobik etkiyi sağlamıştır. Buna karşın, keten lifi katkısı, basınç
dayanımını hafifçe düşürmüş ve higroskopik yapısı nedeniyle su emilimini
referans harca göre artırarak (%15,55) diğer liflere kıyasla daha sınırlı
mekanik ve fiziksel iyileşme sağlamıştır. Geliştirilen lif katkılı Horasan
harcı karışımlarının hem yapısal hem de estetik açıdan özgün dokuyla bütünlük
arz etmesi beklenmekte olup, bu çalışma tarihi yapıların korunmasına katkı
sağlayacak yenilikçi ve sürdürülebilir bir çözüm önerisi sunmaktadır.