ASOS JOURNAL, vol.134, no.134, pp.438-464, 2022 (Peer-Reviewed Journal)
Televizyonun yıllar içindeki değişimi ve gelişimi ile pek çok program türü ve
içerikle zenginleşmesi kaçınılmaz hale gelmiştir. Gelişime ayak uydurmaya çalışan
televizyon yeni türler, içerikler ve temalarla birlikte her alanda izleyici ile
buluşmaya gayret göstermiştir. Bu izleyici gruplarından birini de çocuklar
oluşturmaktadır. Televizyonda çocuklar için hazırlanan programların geçmişten
günümüze TRT örneği üzerinden teknolojik, yapı ve içerik konuları bakımından
dönüşümünün incelenmesi ve bulguların ortaya konulması araştırmanın konusunu
oluşturmaktadır. Araştırmanın yıllar içindeki dönüşümünün ortaya konulabilmesi
için TRT’de yayınlanan çocuk programları 5 dönem olarak ele alınmıştır. 1974
yılında yayınlanan “Elma Şekeri”, 1982 yılında yayınlanan “Çocuklar İçin”, 1996
yılında yayınlanan “Barış Manço ile 7’ den 77’ye” 2002 yılında yayınlanan
“Benimle Oynar mısın?” ve 2016 yılında yayınlanan “Rüzgâr Gülü” programları
tercih edilerek araştırmanın örneklemi beş döneme göre oluşturulmuş ve her programdan birer bölüm incelenmiştir. Örneklemi oluşturan bölümler, nicel
araştırma tekniklerinden içerik analizi yönteminin sınıflandırma sistemi ile ele
alınmıştır. Teknolojik olarak gelişim gösteren yayıncılık faaliyetleri ile birlikte
TRT’de yayınlanan çocuk programlarında yer alan konular işleniş biçimleri ile
yapısal ve teknolojik olarak belirlenen dönemlere göre farklılıklar göstermiştir. İlk
dönemlerde okul görevini üstlenerek çocuklara okul bilgileri veren programlardan,
sonraki süreçteki yayınlarla sosyalleşme işlevi üstlenen, giyimden temizliğe,
hastalıklardan yer yön bilgisine kadar çocukların sosyal yaşama daha hazır hale
getiren programlara yer verildiği görülmüştür. Günümüzde yer alan çocuk
içeriklerinde ise teknolojik imkanlardan faydalanılarak oluşturulan canlı telefon
bağlantısı ya da internet üzerinden bir yayın politikasının oluşturulduğu, yayın
içeriklerinde ise çoğunlukla animasyon üretimine geçen bir yapının kurulduğu
gözlemlenmiştir.