6. ULUSLARARASI MÜHENDİSLİK BİLİMLERİ VE MULTİDİSİPLİNER YAKLAŞIMLAR KONGRESİ, İstanbul, Türkiye, 2 - 03 Aralık 2023, cilt.46, sa.2023, ss.556-566
Betonun üretiminde en
yaygın temel bağlayıcı malzemesi çimentodur. Ancak çimentonun üretim sürecinde atmosfere
salınan yüksek orandaki CO2
gazı çevresel kirliliğe neden olmaktadır. Bu nedenle, alternatif beton üretim
metotları ilgi görmektedir. Buradan hareketle, bağlayıcı malzeme olarak uçucu
kül ve bazalt tozu, alkali aktivatörler olarak sodyum hidroksit (NaOH) ve
sodyum silikat (Na2SiO3) kullanılarak hazırlanan
geopolimer parke taşı üretimi ve kullanılabilirliği araştırılmıştır. Geleneksel
parke taşları, zemin yol kaplama malzemesi olarak çimento harcı kullanılarak
üretilmektedir. Belirlenen karışım oranında parke taşları kalıplara dökülerek,
titreşim ve sıkıştırma işlemlerinin ardından kısa süreli kalıplama işleminden
sonra fırında kürlenmeye bırakılmaktadır. Çalışmada, atık bazalt tozu, %25
oranından uçucu kül ile değiştirilerek kullanılmıştır. Literatürde yer alan
çalışmalarda, NaOH molaritesi ve NaOH/Na2SiO3 oranının
değiştirilerek priz süresinin değişebileceği ifade edilmiştir. Hatta yüksek
molarite değerlerinde priz süresinin azaldığı ifade edilen çalışmalar
mevcuttur. Bu çalışma kapsamında, geleneksel çimentolu beton yerine daha çevreci
ve atık malzemelerin kullanıldığı geopolimer beton kullanılarak; diğer yandan
NaOH molaritesini optimum şekilde ayarlayarak (kalıplama (priz) süresini
azaltma) geleneksel parke taşı üretiminde bu durumu avantaja çevirmek için
parke taşı üretimi gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, geopolimer beton
karışımları 15M NaOH değerinde, NaOH/Na2SiO3 oranı 0.4,
0.5 ve 0.6 olarak değiştirilip test edilmiştir. Bu karışımlar ile hazırlanan
numuneler prizma basınç, eğilme ve silindir basınç, yarma testlerine tabi tutulmuştur.
Üretilen parke taşları üzerinde ayrıca eğilme ve basınç testleri
gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar incelendiğinde en yüksek dayanım değerleri
NaOH/Na2SiO3 oranı 0.5 olan numunelerden elde edilmiştir.
Zemin yüzey kaplama malzemesi olan parke taşlarının çevreci ve atık olan bu
alternatif malzemelerle de üretilebileceğini göstermektedir.