Toplum Sözleşmesi Anlayışının Temeli: Machiavelli’de Devlet ve Birey

Creative Commons License

Oğuzhan M., Duyar Z.

Mecmua Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, sa.11, ss.455-479, 2021 (Hakemli Dergi)

Özet

Devlet ve birey kavramlarının geleneksel düşünceden kopup modern halindeki şekline bürünmesi Machiavelli’nin katkılarıyla gerçekleşmiş, ardından birçok düşünürün bu kavramları daha da geliştirmesiyle günümüzdeki haline ulaşmıştır. Çalışmada Machiavelli’ye değinmeden önce toplum sözleşmesinin ne olduğu kısaca ele alınarak toplum sözleşmesi kuramının önemli düşünürleri olan Hobbes, Locke, Rousseau ve Spinoza’nın üzerinde durulmaktadır. Nihayetinde modern siyasal iktidarı din, ahlak gibi siyaseti aşan değer ve kavramlarla açıklamayı reddederek siyasal iktidarı dünyevi/laik bir iktidar haline getirmek Machiavelli ile başlamış ve birçok düşünürün katkılarıyla gelişmiştir. Söz konusu düşünce anlayışı, gelenekten kopuşu simgelemiş ve devleti insan iradesinin ürünü olarak görmüştür. Ardından toplum sözleşmesi kuramcıları da devletin oluşumunu insana dayandırarak çeşitli etkenler doğrultusunda devleti bir sözleşme ile insanların kendi iradeleriyle egemenliklerini üstün bir otoriteye devretmeleri sonucu ortaya çıktığını savunmuşlardır. Çalışmanın devamında toplum sözleşmesi kuramının ilk zeminini oluşturan Machiavelli’nin bu anlayış doğrultusunda, devletin nasıl ortaya çıktığı fikrine, ardından gerçekleştirilen yönetim biçimlerine ve insan doğasının siyaset üzerinde etkilerine yer verilmektedir. Son olarak da Machiavelli’nin bireyin kendi yaşamını sürdürmesi için gerekli bir yapı olarak gördüğü laik devletinde, birey kavramı ve devlet ile ilişkisi incelenmektedir