Yahyalı (Kayseri) Yöresi Dokumalarında Kullanılan Doğal Boyarmadde Kaynakları Üzerine Bir Çalışma


BENLİ H., BAHTİYARİ M. I.

1.Ulusal Yahyalı Sempozyumu, Kayseri, Türkiye, 01 Eylül 2012, ss.21-33

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Kayseri
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.21-33
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Bu çalışmada; Yahyalı ve civarında yapılan halı, kilim, cicim gibi dokumaların renklendirilmesinde kullanılan doğal boyarmadde kaynaklarına ve yöredeki yün iplik boyamacılığına ışık tutulması hedeflenmiştir. Halıları ile ün yapmış Yahyalı bölgesi, halı ipliklerinin renklendirilmesinde doğal boyarmaddelerin en çok kullanıldığı bölgelerden birisidir. Yün ipliklerin renklendirilmesinde geçmişten beri kullanılan cehri, kök boya, ceviz kabuğu gibi doğal boyarmaddelerin yanında ayrıca yöreye has narpuz, asma yaprağı, papatya, sütleğen, meşe ağacı kabuğu gibi bitkiler boya kaynağı olarak ve balçık çamuru, hayvan idrarı, ekşi yoğurt suyu gibi maddeler de mordan olarak kullanıla gelmişlerdir. Bu sayede elde edilen kahverengi, yeşil, mavi, kırmızı, sarı ve bunun gibi renkli iplikler ile el emeği göz nuru birleştiğinde, dokuyan kişinin iç dünyasını yansıtan özgün bir çok ürün ortaya çıkmaktadır.