Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kayseri Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: HALİT ÖZATA
Danışman: Ayhan Durak
Özet:
Rekabetin
hiper rekabet boyutuna ulaşmasıyla birlikte işletmelerin sürdürülebilir şekilde
ticaret yapabilmesi için dış ticaret istihbaratının önemi artmıştır. Dış
ticaret istihbaratı, ihracat ve ithalat yapan işletmelerin uluslararası
pazarlarda rekabet avantajı elde etmesi için kullanılan stratejik bir araç
niteliği taşımaktadır. Ticari faaliyetlerini profesyonel olarak yürüten
işletmeler, dış ticaret ile ilgili faaliyetlerini bu alanda yetkin olan dış
ticaret uzmanları aracılığıyla yerine getirmektedir.
Bu
çalışmanın amacı, işletmelerde dış ticaret istihbaratının kullanım düzeyi ile
bu kullanım ile işletme performansı arasında ki ilişkinin araştırılmasıdır. Bu
doğrultuda Türkiye’de dış ticaret istihbarat kullanımının firmalarda performans
değişikliğine bağlı olarak rekabet avantajı oluşturup oluşturmadığı
belirlenmeye çalışılmıştır. Bu çerçevede, Türkiye’de ihracat ve ithalat
faaliyetlerini yürüten ve ilgili firmalara bağlı olarak ya da bu firmalara
bağımsız olarak destek veren 127 dış ticaret uzmanına yönelik bir anket
çalışması yürütülmüştür.
Çalışmanın
bulgularına göre, Türkiye’de dış ticaret faaliyetinde bulunan ve ticari
faaliyetlerini dış ticaret uzmanları aracılığıyla yerine getiren işletmeler
rekabet avantajı elde etmek için dış ticaret istihbaratını kullanmaktadır.
Ayrıca dış ticaret istihbaratını etkin şekilde kullanan işletmelerin ihracat
performansında artış olduğu belirlenmiştir.
Çalışmada,
dış ticaret istihbarat kullanımının işletme performansını anlamlı düzeyde
etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Bununla birlikte dış ticaret istihbaratı ile
işletme performansı arasında güçlü bir ilişki tespit edilmiştir. Dış ticaret
istihbaratının kullanılması, hiper rekabet döneminde işletmelere rekabet
avantajı sağlamaktadır. Bu nedenle dış ticaret istihbaratı, dış ticaret yapan
firmaların rekabet avantajı elde etmesi için önemli stratejik bir araçtır.
Ortaya
koyulan bu çalışmadan beklenen, Türkiye’de yer alan işletmelerin dış ticaret
istihbarat kullanımı konusunda farkındalık kazanmasıyla performanslarının
artmasına katkı sağlamaktır.