Sermaye yapısının kârlılık, firma değeri ve finansal performans üzerine etkisinin ölçülmesi: BİST'te bir uygulama


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Emre Hayri BARAZ

Danışman: Derviş Boztosun

Özet:

Bu çalışma, sermaye yapısının kârlılık, firma değeri ve finansal performans üzerine etkisini ölçebilmek amacıyla yapılmıştır. Bu doğrultuda, BIST sınai endeksinde yer alan 112 şirketin 2010 - 2019 yılları arasındaki üçer aylık verilerinden elde edilen değişkenler Driscoll – Kray ve Beck – Katz panel veri tahmincileri kullanılarak analiz edilmiştir. Şirketlerin; kısa vadeli borç / özkaynak, uzun vadeli borç / toplam varlık, toplam borç / toplam varlık ve toplam borç / piyasa kapitalizasyon oranları, oluşturulan panel veri modellerinde bağımsız değişkenler olarak kullanılmıştır. Kârlılık değişkenleri olarak seçilen; ROA, ROE, HBK oranları ve FAVÖK Marjı, firma değeri olarak seçilen; PD / DD, Tobin Q, F / K oranları ve MVA ile finansal performans değişkeni olarak seçilen hisse senetlerinin getirileri ise bağımlı değişkenler olarak kullanılmıştır. Şirketlerin faaliyet sürelerini gösteren yaş değişkeni ve varlıklarının logaritması alınarak hesaplanan şirket büyüklüğü değişkeni de kontrol değişkenleri olarak modellere eklenmiştir. Elde edilen sonuçlar, borçlanmanın kârlılık ve firma değeri üzerinde genel olarak olumsuz etkisi olduğunu göstermektedir. Sermaye yapısının hisse senedi getirileri üzerinde istatistiksel olarak anlamlı bir etkisi olmadığı da görülmüştür. Bu doğrultuda firma değeri ve kârlılığın sermaye yapısından bağımsız olduğunu söylemek mümkün değildir. Ayrıca borçlanmanın sermaye maliyetini düşürerek kârlılık ve firma değeri üzerinde olumlu etkiye sahip olduğundan da bahsedilemez. Şirketlerin kaldıracı artırmasının kârlılık ve firma değeri üzerindeki olumsuz etkisi, Türkiye'de borcun vergi kalkanı önermesinin geçerli olmadığı fikrini doğurmaktadır.