Biyomedikal Sektörü Rekabet Gücü İstatistiksel Analizi: Türkiye Örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Erciyes Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esra KURUM

Danışman: Hatice Erkekoğlu

Özet:

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin biyomedikal sektörünün uluslararası alanda rekabet gücünün belirlenmesidir. Günümüzde biyomedikal sektörü alanında kimi ülkeler kendi ürünlerini üretip ihraç ederken kimi ülkeler de ithalat yaparak bu sektörün ürünlerini kullanmakta ve yeni teknolojileri takip etmektedir. Türkiye’nin biyomedikal sektörünün rekabet gücünün hesaplanabilmesi için gerekli ithalat ve ihracat değerleri, Birleşmiş Milletler İstatistik Komitesi “Commodity Trade Statistics Database (COMTRADE)” adlı veri tabanından derlenmiştir. Çalışmada kullanılan veriler, 1996 ve 2014 yılları ile sınırlandırılmıştır. Bu verilere göre; Türkiye, biyomedikal sektöründe net ithalatçı konumundadır. Sektörün rekabet gücü Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi (RCA), Nisbi Ticaret Avantajı Endeksi (RTA), Nisbi İhracat Avantajı Endeksi (RXA), Açıklanmış Rekabet Avantajı Endeksi (RC) vb. endeksler ile hesaplanmıştır. Söz konusu endeksler yardımı ile sektörün uluslararası ticarette rekabet gücü değerlendirilmeye çalışılmış ve rekabet gücünün zayıf olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu endekslere alternatif olarak yapay sinir ağlarında eğitim yapılarak sektörün rekabet gücü tahmini hesaplanmıştır. Ayrıca sektörün rekabet gücünü etkileyen faktörler SPSS programında regresyon analizleri yapılarak belirlenmeye çalışılmıştır. Türkiye biyomedikal sektörü için yapılan analizlerde Ln RMA değerinin bağımlı değişken olduğu regresyon modelinde Genel Sağlık Harcamaları, GSYİH, Bilimsel Yayın Sayısı; Ln RXA değerinin bağımlı değişken olduğu regresyon modelinde ise Toplam Arge Harcamaları ve Arge Harcaması/GSYİH parametrelerinin anlamlı olduğu sonucu elde edilmiştir.

Anahtar Kelimeler: Biyomedikal Sektörü Rekabet Gücü, Rekabet gücünü etkileyen faktörler, SPSS, Regresyon Analizi, RCA, RTA, RXA, RC, YSA.