Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kayseri Üniversitesi, Develi islami ilimler Fakültesi, Temel İslam Bilimleri Bölümü , Türkiye
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Fahri Cihan Çiloğlu
Danışman: Emine Elif Çakmak İgalçı
Özet:
Mevlevîlik Selçuklular döneminde Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî ile temelleri atılan, sonrasında
oğlu Sultan Veled’ in çabalarıyla sistematikleşen, Osmanlı Döneminde de halk tarafından geniş kabul
görmüş, yönetici ve ulema sınıfınca saygı duyulmuş bir tarîkat olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu
oluşumun halk nezdinde ne şekilde karşılandığı ve kabullendiği, dönemin şartları da göz önünde
bulundurularak önem arz etmektedir.
Osmanlı duraklama dönemi, devletin her alanda yükselişinin durduğu ve gerilemeye geçtiği bir
dönemdir. Dönemin siyasi, ekonomik ve sosyal yaşamı ve olayları her alanı olduğu gibi tarîkatları ve
özelinde Mevlevîliği’ de etkilemiştir. Duraklamanın Mevlevîler, Mevlevîhâneler, Mevlevî çelebileri ve
şeyhleri ile idareciler, ulema ve halk nezdinde etkisi dönemi daha iyi anlama açısından önemlidir.
Öncesinde halk tarafından büyük saygı gören tarîkatın, devletin yükselişinin durmasıyla etki ve
popülerliğinin devamının nasıllığı da ayrı bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anlamda
Mevlevîliğin Osmanlı Duraklama Dönemindeki durumu ve seyri, dönemin ortaya çıkan sorunlarında
halk ile nasıl bir ilişkisi olduğu ve toplumun sorunlarına karşı ne gibi çözümler sunduğu, topluma etkisi
bağlamında ele alınacaktır. Bu durumlar ele alınırken yine halk ile ilgisi bulunan kültürel, askeri, politik,
ekonomik ve psikolojik açıdan incelenmeye çalışılacak, toplumdaki dini hayatı ne denli etkilediği gibi
sorunsallarla konu daha spesifik bir yapıya kavuşturulacaktır. Çalışma, ele alınan dönemde Mevlevîliğin
durumu ve topluma etkisiyle sınırlandırılacaktır.Mevlevîlik Selçuklular döneminde Mevlânâ Celâleddîn-i Rûmî ile temelleri atılan, sonrasında
oğlu Sultan Veled’ in çabalarıyla sistematikleşen, Osmanlı Döneminde de halk tarafından geniş kabul
görmüş, yönetici ve ulema sınıfınca saygı duyulmuş bir tarîkat olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu
oluşumun halk nezdinde ne şekilde karşılandığı ve kabullendiği, dönemin şartları da göz önünde
bulundurularak önem arz etmektedir.
Osmanlı duraklama dönemi, devletin her alanda yükselişinin durduğu ve gerilemeye geçtiği bir
dönemdir. Dönemin siyasi, ekonomik ve sosyal yaşamı ve olayları her alanı olduğu gibi tarîkatları ve
özelinde Mevlevîliği’ de etkilemiştir. Duraklamanın Mevlevîler, Mevlevîhâneler, Mevlevî çelebileri ve
şeyhleri ile idareciler, ulema ve halk nezdinde etkisi dönemi daha iyi anlama açısından önemlidir.
Öncesinde halk tarafından büyük saygı gören tarîkatın, devletin yükselişinin durmasıyla etki ve
popülerliğinin devamının nasıllığı da ayrı bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu anlamda
Mevlevîliğin Osmanlı Duraklama Dönemindeki durumu ve seyri, dönemin ortaya çıkan sorunlarında
halk ile nasıl bir ilişkisi olduğu ve toplumun sorunlarına karşı ne gibi çözümler sunduğu, topluma etkisi
bağlamında ele alınacaktır. Bu durumlar ele alınırken yine halk ile ilgisi bulunan kültürel, askeri, politik,
ekonomik ve psikolojik açıdan incelenmeye çalışılacak, toplumdaki dini hayatı ne denli etkilediği gibi
sorunsallarla konu daha spesifik bir yapıya kavuşturulacaktır. Çalışma, ele alınan dönemde Mevlevîliğin
durumu ve topluma etkisiyle sınırlandırılacaktır.