Bankalarda risk yönetimi ve türev ürünlerin kullanımı üzerine BİST'de bir uygulama


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kayseri Üniversitesi, Uygulamalı Bilimler Fakültesi, Muhasebe ve Finans Yönetimi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Ümran Bulut

Danışman: Derviş Boztosun

Özet:

Risk, belli bir durumun zarar ya da fayda ile sonuçlanmasıdır. Her sektör kendi içinde çeşitli riskler barındırır. Bir bankanın özellikle de büyük miktarda kaldıraç kullandığı için dikkatle yönetilmesi gereken birçok riski vardır. Risklerin etkin yönetimi olmadan işler kısa sürede çözülemez hale gelebilir. Bir bankanın finansal açıdan zayıf bir pozisyonda olduğu düşünülürse; müşteriler fonlarını çekecek, diğer bankalar borç vermeyecek ve finansal piyasalarda tahvil veya ticari senet gibi borç senetlerini satamayacak, bu da bankanın mali durumunu daha da kötüleştirecektir. Dahası, bir bankadaki mali kötüleşme diğer bankalara ve piyasaya da hızlı biçimde yayılacaktır. Bu risklerin sebep olacağı zararların minimuma indirilmesi veya risklerin fırsata dönüştürülmesi için risklerin doğru yönetilmesi gerekir. Bu bağlamda çalışmanın amacı, Türkiye'de bankacılık sektöründe faaliyet gösteren bankaları riskleri ve türev kullanım oranlarına göre sınıflandırmak ve bankalar arasında karşılaştırma yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda öncelikle şube sayısı çokluğu bakımından ilk 20 mevduat bankası belirlenmiş olup, bu bankalara ait riskleri ölçmek için öncü göstergeler belirlenmiştir. Çalışmada ikinci olarak, bankaların türev kullanım oranlarına ulaşılmış olup, bankaların türev kullanım oranları ve risklilikleri arasında paralellik olup olmadığı araştırılmıştır. Son olarak çalışma neticesinde bankalar; riskleri bakımından homojen olarak kümelenmiş olup, bankaların maruz kalmış oldukları riskler ve türev kullanım oranları arasında paralellik tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Risk, Bankalar, Türev Ürünler.