Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Kayseri Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUSTAFA DUHAN SOYSAL
Danışman: Oğuz Öcal
Özet:
Endüstriyel üretim süreçlerinde birincil girdi olarak kullanılan petrol, uluslararası alanda ticareti yapılan en önemli emtiadır. Dünya üzerinde yapılan toplam ticaretin yaklaşık olarak beşte biri petrol ve türevlerinden oluşmaktadır. Talep, arz ve risk faktörlerince belirlenen petrol fiyatları son yarım yüzyılda birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkenin cari dengesizliklerinin nedenleri arasında gösterilmektedir. Petrol fiyatlarında meydana gelen pozitif ve negatif değişimler ticaret hadlerindeki dalgalanmalara sebep olması ve ülkelerin makroekonomik istikrarlarını tehdit etmesi sebebiyle cari dengeler üzerindeki etkisinin incelenmesi büyük önem arz etmektedir. Çalışmada petrol fiyatlarında meydana gelen değişimlerin Türkiye'nin 2000:Q1-2020:Q4 dönemlerine ait ticaret dengesi üzerinde meydana getirdiği etkiyi araştırmak amacıyla asimetrik otoregresif dağıtılmış gecikme modeli (NARDL) tercih edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre, Türkiye'nin enerji kaynakları bakımından görece fakir bir ülke olması ve ihtiyaç duyduğu enerjinin büyük bölümünü yurt dışından temin ettiği göz önüne alındığında petrolün nispi fiyatındaki pozitif değişimlerin Türkiye'nin ticaret dengesini bozacağı, negatif değişimlerin ise ticaret dengesini olumlu etkileyeceği ancak bu etkinin sınırlı olduğunu kanıtlar niteliktedir.
Anahtar Kelimeler: Petrol Fiyatları, Cari İşlemler Açığı, Türkiye Ekonomisi,
Asimetrik ARDL