Anadolu-Sak Zekâ Ölçeği’nin (ASİS) Üstün Yetenekliler ve Diğer Özel Eğitim Grupları İçin Ayırtedicilik Geçerliği


SÖZEL H. K., OPENGIN E., SAK U., karabacak f.

Türk Üstün Zeka ve Eğitim Dergisi, cilt.8, sa.2, ss.160-180, 2018 (Hakemli Dergi) identifier

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 8 Sayı: 2
  • Basım Tarihi: 2018
  • Dergi Adı: Türk Üstün Zeka ve Eğitim Dergisi
  • Derginin Tarandığı İndeksler: TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.160-180
  • Kayseri Üniversitesi Adresli: Hayır

Özet

Bu araştırmada Türkiye’nin ilk yerli zekâ ölçeği olanAnadolu-Sak Zekâ Ölçeği’nin (ASİS) özel eğitimgrupları arasındaki ayırtedicilik geçerlilik çalışmasıyapılmıştır. ASİS çocukların genel zekâsını, sözelzekâsını, görsel zekâsını ve bellek kapasitesini ölçenbir zekâ ölçeğidir. ASİS güncel zekâ kuramlarındanCattell-Horn-Carroll zekâ modeli temel alınarak geliştirilmişve 4-12 yaş aralığındaki çocuklara uygulanabilmektedir.ASİS değerlendirmeleri hem eğitim ortamlarındahem de klinik ortamlarda müdahaleamaçlı kullanılabilmektedir. Araştırmada tanı almışözel yetenekli (N=41), zihinsel gelişim yetersizliği(N=48), dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu(DEHB) (N=15), özgül öğrenme güçlüğü (ÖÖG)(N=21) ve otizm spektrum bozukluğu (OSB) (N=32)olan çocuklara ASİS uygulanarak veriler toplanmıştır.Elde edilen veriler Türkiye norm grubunun ortalamalarıile karşılaştırılarak analiz edilmiştir. Çalışmadaözel yeteneklilerin ASİS genel zekâ düzeyi 137.90, zihinselgelişim yetersizliği olanların 47.18, DEHB olanların81.86, ÖÖG olanların 86.76, OSB olanların 63.09olarak bulunmuştur. Çalışma sonucunda katılımcılarınASİS’in toplam test ve alt test puan ortalamalarınındaha önceden aldıkları tanıya uygun olduğu görülmüştür.Sonuçlar ASİS’in özel eğitim grupları içinayırtediciliğinin yüksek olduğunu göstermektedir.
In this study, the discriminant validity of the Anadolu-Sak Intelligence Scale (ASIS) was investigated for clinical and special education groups. ASIS provides measures of general intelligence, verbal intelligence, nonverbal intelligence and memory capacity. It is used both in clinical and educational settings for making decisions about a child’s intellectual capacities. ASIS was developed based on the CattellHorn-Carroll intelligence model. It is administered to children of 4 to 12 year-old. ASIS assessments can be used both in educational settings and in clinical settings for intervention purposes. In the study, ASIS was administered to children who were identified with a special need. The research group included children with high ability (N=41), intellectual disability (N=48), attention deficit and hyperactivity disorder (ADHD) (N=15), learning disability (SLD) (N=21) and autism spectrum disorder (ASD) (N=32). Children’s scores were compared with norm data. The mean general intelligence as measured by the ASIS was found to be 137.90 for the high ability group, 47.18 for intellectual disability, 81.86 for ADHD, 86.76 for SLD and 63.09 for ASD. Participants’ ASIS total test and subtest scores were found to be within the score range of special education groups. The results show a strong support for the discriminant validity of the ASİS.